Toruń. Śladami największego i najlepiej zachowanego zespołu budowli obronnych
2025-07-03, 09:00 Iwona Muszytowska-Rzeszotek / Redakcja
W naszym „Wakacyjnym przewodniku po regionie" odwiedziliśmy toruńskie budowle obronne. / Fot. Iwona Muszytowska-Rzeszotek
XIX-wieczna historia miasta nie jest dziś już tematem tabu, ale musiała poczekać na swój czas. W „Wakacyjnym przewodniku po regionie" Iwona Muszytowska-Rzeszotek odkrywa tajemnice toruńskich fortów i schronów.
- Większość obiektów fortecznych jest dobrze znana. Szczególnie dla miłośników fortyfikacji. Każdy wie, że w Toruniu mamy 15 fortów. Dla turystów to jednak rzecz niewiarygodna - opowiada Adam Kowalkowski z Muzeum Twierdzy Toruń, przewodnik oraz pasjonat historii. - Wychodzą z założenia, że są w stanie szybko wszystko obejrzeć. Ale po trzech godzinach okazuje, że nie zobaczyli w całości nawet jednego.
Na czym polega fenomen Twierdzy Toruń?
- Toruń miał specyficzną historię. Przez wiele lat znajdował się na pograniczu dwóch mocarstw. Zawsze musiał być fortyfikowany. Powstał ogromny system obronny miasta, które nie było zbyt duże. I to go uratowało - mówi toruński przewodnik. - Kiedy po I wojnie światowej Toruń został już przejęty przez polską administrację w 1920 roku, te fortyfikacje znajdowały się daleko za granicami miasta, a więc nikt w nie nie ingerował.
Pierwszym obiektem, które udostępniono dla turystów był Fort IV w 1994 roku. To już prawie instytucja. Można tam nie tylko dowiedzieć się wiele o toruńskich fortyfikacjach, ale także zjeść i przenocować. Od niego wszystko się zaczęło.
Drugim obiektem otwartym na turystów stał się Fort I im. Jana III Sobieskiego. To właśnie tutaj powstały zdjęcia do kultowego filmu „Prawo i pięść" z Gustawem Holoubkiem w roli głównej.
- Pilnuje najważniejszego elementu dla miasta, czyli rzeki Wisły. Poza samym fortem znajdują się także baterie skrzydłowe - mówi Jan Huzakowski, prezes Stowarzyszenia Grupa Rekonstrukcji Historycznej REX w Toruniu. - Najdłuższy korytarz w bloku koszarowym ma 155 metrów. Zimy są trudne do przetrwania, za to latem jest bardzo przyjemne. W środku panuje wówczas stała temperatura między 7 a 15 stopni.
Cały odcinek „Wakacyjnego przewodnika po regionie” – poniżej.
![Gdy płonął ich dom, pogorzelcy z Tuczna zachowali zimną krew. Wynieśli butlę z gazem [zdjęcia]](public/info/2025/thumb_480_0/2025-07-18_175282235510.jpg)
![Te kluby przyjmą ponad 400 młodych ludzi. Jest czas i miejsce na rozwijanie pasji [wideo]](public/info/2025/thumb_480_0/2025-07-17_175277519610.jpg)
