Obserwatorium Radia Planet i Komet

Zobacz NIEBO KOPERNIKA!

2023-04-14
Multimedialna opowieść poświęcona obserwacjom astronomicznym Mikołaja Kopernika jest treścią cyklu spotkań, które zaplanowano z okazji Roku Kopernika w województwie kujawsko-pomorskim. Jej autorem jest Piotr Majewski, który odwiedzi 14 miejscowości, gdzie znajdują się kujawsko-pomorskie Astrobazy.

Temat - wbrew pozorom - nie jest specjalnie znany i rozpowszechniony. Powszechnie znane są bowiem efekty badań prowadzonych przez naszego uczonego, czyli heliocentryczna budowa Układu Słonecznego. Dla stworzenia swojej teorii Kopernik musiał przeprowadzić szereg obserwacji. W jaki sposób? Jakimi narzędziami? Jakie obiekty śledził największy astronom wszech czasów? Jak wyglądało niebo w czasach Kopernika? Odpowiedzi na te pytania przynosi opowieść Piotra Majewskiego - autora „Radia Planet i Komet” w Polskim Radiu PiK, popularyzatora astronomii, członka Rady Programowej projektu ASTROBAZA-KOPERNIK, Mistrza Mowy Polskiej.

Oficjalnie Mikołaj Kopernik zanotował kilkadziesiąt obserwacji, jednak przeprowadził ich o wiele więcej. Są wśród nich zaćmienia Słońca i Księżyca, zakrycia i koniunkcje planet, a także komety, których nasz uczony śledził przynajmniej kilka; jedną z nich była późniejsza słynna kometa Halleya. Jak mogła wyglądać widziana oczami Kopernika - warto zobaczyć! Przy okazji zobaczymy też obiekt, którego uczony ponoć nigdy nie oglądał. To pierwsza z planet Układu Słonecznego - Merkury.

Z obserwacjami prowadzonymi przez naszego największego astronoma wiąże się kilka innych zagadek i fascynujących historii, jak np. zakrycie gwiazdy Aldebaran przez Księżyc 09 marca 1497 roku. Było to pierwsze zjawisko zanotowane i opisane ręką Kopernika, ale... opis niekoniecznie zgadza się z faktycznym przebiegiem zakrycia. Dlaczego? Odpowiedzi szukamy w ramach prelekcji pt. „Niebo Kopernika”.

Jej autor dociera też do źródeł astronomicznej pasji Mikołaja Kopernika. Dotąd jest to właściwie nieznana i niezbadana ścieżka biografii uczonego. Wiemy tylko, że urodził się w Toruniu, tam chodził do szkoły, dalej kształcił się prawdopodobnie w Chełmnie, zaś fakty z życia Kopernika pojawiają się dopiero w okresie studiów w Krakowie i we Włoszech. A co działo się wcześniej...? Piotr Majewski podąża śladem tej zagadki, badając katalog zjawisk na niebie gwiaździstym w końcówce XV wieku i zestawiając je z faktami historycznymi. Wynik tego porównania jest zaskakujący i prowadzi m.in. do zaćmienia Słońca, którego świadkami w Toruniu najpewniej byli: król Polski i wielki mistrz zakonu krzyżackiego, a działo się to na oczach 12-letniego Mikołaja Kopernika.

Barwną, 45-minutową opowieść wypełniają liczne animacje, grafiki, mapy nieba, a także astrofotografie. Są one ilustracją spotkania prowadzonego na żywo.

Projekt „Niebo Kopernika” startuje w kwietniu, a zakończy się w listopadzie br. Partnerem głównym jest Województwo Kujawsko-Pomorskie. Patronat medialny sprawują: „Urania” oraz Polskie Radio PiK.

Terminarz spotkań w Astrobazach:
  • 14 kwietnia – Rypin
  • 21 kwietnia – Unisław
  • 25 kwietnia – Golub-Dobrzyń
  • 12 maja – Zławieś Wielka
  • 29 maja – Dobrzyń nad Wisłą
  • 5 czerwca – Kruszwica
  • 16 czerwca – Radziejów (godz. 18:00)
  • 25 września – Świecie (godz. 14:00) / Gostycyn (godz. 18:00)
  • 4 października – Jabłonowo Pomorskie (godz. 12:00) / Brodnica (godz. 18:00)
  • 12 października – Gniewkowo (godz. 17:00)
  • 22 listopada – Żnin (godz. 12:00) / Inowrocław (godz. 18:00)
Czytaj dalej »

Pożegnanie z kometą...

2023-03-12
Kometa ZTF © Piotr Majewski

Kometa ZTF © Piotr Majewski

Definitywnie pożegnaliśmy kometę C/2022 E3 (ZTF). Choć przeważnie zawodziła pogoda, obiekt nie zawiódł.

Na przełomie stycznia i lutego 2023 r. kometa była osiągalna gołym Mgławica M42 okiem, a jej warkocz rozciągał się na kilka stopni kątowych między Małym a Wielkim Wozem. Do połowy lutego ZTF stopniowo słabła do zasięgu lornetkowego, za to trasa obiektu wiodła przez część nieboskłonu usianą jasnymi obiektami: od Kapelli, przez Marsa po
Aldebarana.
Kometa ZTF © Piotr Majewski
Czytaj dalej »

To była Wielka Koniunkcja!

2023-03-12
Wenus i Jowisz © Piotr Majewski Marzec 2023 wystartował od spektakularnego show w postaci Wenus i Jowisz... Wielkiej Koniunkcji Wenus i Jowisza. 01 i 02-go marca na wieczornym firmamencie planety minęły się na szerokość kciuka!

Oczywiście to tylko iluzja wynikająca z perspektywy ziemskiego obserwatora. W rzeczywistości obie planety dzieli odległość setek milionów kilometrów, ale ich ułożenie względem Ziemi sprawiło, że z naszego punktu widzenia wizualny dystans między nimi był niewiele większy od tarczy Księżyca w pełni.

Statystycznie rzecz ujmując, na firmamencie Wenus spotyka Jowisza raz na 13 miesięcy, ale co ok. 3 lata i 3 miesiące ich złączenia są możliwe do zaobserwowania. Aby jednak zobaczyć Wenus bliziutko Jowisza na wieczornym niebie i w miarę wysoko nad horyzontem, trzeba czekać o wiele dłużej. Ostatnio mieliśmy taką okazję latem 2015 roku, a po raz kolejny zdarzy się to w czerwcu 2026 roku.

Wenus i Jowisz to dwa najjaśniejsze (po Księżycu) obiekty nocnego nieba. Nic dziwnego, że ich złączenie przyciągnęło uwagę nie tylko miłośników astronomii. Zaskakująco sprzyjająca pogoda sprawiła zaś, że fotograficzny plon Wielkiej Koniunkcji jest całkiem okazały...

Uwaga, zorza!

2023-03-12
Zorza Polarna © Piotr Potępa Koniec lutego 2023 roku przyniósł nieoczekiwanie jasną i okazałą zorzę polarną, która rozbłysła także nad Polską!

26 lutego miłośnicy astronomii zostali zaalarmowani o możliwości wystąpienia zorzy wskutek silnego rozbłysku na Słońcu, którego energia skierowana była ku Ziemi. Przewidywania uczonych sprawdziły się, a sprzyjająca pogoda sprawiła, że zorzę zarejestrowali liczni astrofotografowie, w tym ekspert RADIA PLANET I KOMET Piotr Potępa, który ruszył do obserwatorium UMK w podtoruńskich Piwnicach, gdzie uwiecznił fenomen w otoczeniu radioteleskopów.
Zorza Polarna Piotr Potępa 01
Zorza Polarna Piotr Potępa 02

Czytaj dalej »

Planety wysokich lotów!

2023-02-03
Zbliżenie Wenus i Saturna. Foto © Tomasz Janusz

Zbliżenie Wenus i Saturna. Foto © Tomasz Janusz

Dzień dobry,
Jestem miłośnikiem astronomii (bardzo amatorsko) oraz astronautyki, który stara się regularnie słuchać państwa audycji, czytać Uranię i oglądać Astronarium. Bardzo spodobała mi się audycja z 8 stycznia z wszystkimi „niebiańskimi” atrakcjami roku 2023.

Zawodowo jestem pilotem, z tej racji jest mi dane oglądać niebo z bardziej „uprzywilejowanej” pozycji :) Dlatego ośmieliłem się wysłać państwu zdjęcie które zrobiłem 22 stycznia w trakcie rejsu Warszawa-Londyn. Przedstawia Jowisza, Wenus oraz Saturna. Jakość niestety „telefoniczna” dlatego Saturn jest prawie niewidoczny… Zrobiłem je na wysokości przelotowej (ok 10000m) jeszcze nad Polską, właśnie dzięki Wam :)

Dziękuje za wspaniałe audycje i programy!

Pozdrawiam
Tomasz Janusz

Dane nam było Słońca zaćmienie…

2021-06-13
10 czerwca 2021 - Zaćmienie Słońca. Foto © Piotr Majewski

10 czerwca 2021 - Zaćmienie Słońca. Foto © Piotr Majewski

Dzięki znakomitej pogodzie, częściowe zaćmienie Słońca 10 czerwca 2021 roku podziwiały rzesze (nie tylko) miłośników astronomii.

W samo południe z wielu miejsc w Polsce i Europie w kierunku słonecznej tarczy wycelowane zostały lunety, teleskopy, a także obiektywy aparatów.
Czytaj dalej »

Łukasz Sujka – Astrofotograf Roku 2020

2021-01-24
„Space between us”. Foto © Łukasz Sujka

„Space between us”. Foto © Łukasz Sujka

Gościem „Radia Planet i Komet” był Łukasz Sujka – Astrofotograf Roku 2020! Nasz gość jest laureatem prestiżowego międzynarodowego konkursu Insight Investment Astronomy Photographer of the Year 2020, organizowanego przez Królewskie Obserwatorium Astronomiczne w Greenwich.

Jego praca „Między nami kosmos” („Space between us”) ukazująca bardzo bliską koniunkcję Jowisza i Księżyca 31 października 2019 roku zajęła pierwsze miejsce w kategorii „Planety, komety i asteroidy”.
Czytaj dalej »

Merkury, Mars, Uran – pierwsze trofea A.D. 2021

2021-01-24
Merkury nad Gopłem. Foto © Piotr Majewski

Merkury nad Gopłem. Foto © Piotr Majewski

Druga połowa stycznia 2021 roku to znakomity czas na obserwacje Merkurego – planety, której ponoć nie widział sam Mikołaj Kopernik! Nam się udało :) Zadanie nie było łatwe, bowiem w mroźny weekend 16-17 stycznia br. planeta ukazywała się bardzo nisko nad horyzontem na tle dość jasnej zorzy wieczoru. Gołym okiem trudno ją było dostrzec, ale na zdjęciach widać ją całkiem wyraźnie…
Czytaj dalej »

To była Wielka Koniunkcja!

2020-12-28
2020-12-24 Jupiter-Saturn © Marek Nikodem

2020-12-24 Jupiter-Saturn © Marek Nikodem

Wielka Koniunkcja Jowisza i Saturna A.D. 2020 dostarczyła miłośnikom ogromnych wrażeń – głównie za sprawą niesprzyjającej pogody, która zmuszała łowców do pokonywania nawet setek kilometrów (!) w pogodni za zjawiskiem. Ale w końcu się udało…

Do największego zbliżenia Jowisza i Saturna doszło wieczorem 21 grudnia. Oba obiekty znalazły się tak blisko siebie, że oglądane gołym okiem niemal zlały się w jeden punkt!
Czytaj dalej »

Niedźwiady nie z tej Ziemi!

2020-09-29
Obserwatorium astronomiczne w Niedźwiadach k/Szubina doczekało się nowoczesnego Centrum Astronomiczno-Kulturalno-Dydaktycznego. Uroczyste otwarcie obiektu odbyło się 19 września.

Do istniejących pawilonów obserwacyjnych kryjących m.in. największy w Polsce teleskop systemu Newtona (o imieniu Roland) dołączył zrewitalizowany budynek dawnej szkoły, któremu nadano nowoczesny wygląd i wielofunkcjonalność – także z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych.

W jego wnętrzu znalazły się m.in. sala multimedialna, pokoje dla obserwatorów nieba, zaplecze noclegowe i gastronomiczne. Sale i korytarze ozdobione zostały wspaniałymi astrofotografiami autorstwa członków Pałucko-Pomorskiego Stowarzyszenia Astronomiczno-Ekologicznego, które zawiaduje obserwatorium w Niedźwiadach od blisko 20 lat.
Czytaj dalej »
2019-02-19 radio-teleskop promo
Autorską galerię astrofotografii, multimedialne opowieści o niebie gwiaździstym i bogato ilustrowany kalendarz astronomiczny znajdziesz pod adresem: www.radio-teleskop.pl . Zaprasza Piotr Majewski.

24 września 2023 w audycji...

Kometa Nishimura © Peter Kennett

Kometa Nishimura © Peter Kennett

Kometa Nishimura odlatuje, ale jeszcze do nas wróci – oto efekt ostatnich obliczeń astronomów. Ci zebrali się w Toruniu na zjeździe z okazji jubileuszu 100-lecia Polskiego Towarzystwa Astronomicznego oraz na Światowym Kongresie Kopernikańskim. Owocem jest m.in. dyskusja o świetlnym smogu, który zagraża nie tylko obserwacjom astronomicznym. W audycji zapowiemy też najciekawsze zjawiska na jesiennym niebie Anno Domini 2023.

„Radio Planet i Komet”.
W niedzielę 24 września 2023, o godz. 21:05.
Zapraszają: Piotr Majewski i Jerzy Rafalski. Do usłyszenia!

Piotr Majewski i Jerzy Rafalski

Piotr Majewski i Jerzy Rafalski

ASTROKALENDARZ - wrzesień 2023 roku
Kliknij i zapoznaj się z kalendarzem naszych spotkań

Bądź z nami w kontakcie

"Radio Planet i Komet" - Polskie Radio PiK
ul. Gdańska 48, 85-006 Bydgoszcz

"Radio Planet i Komet" - Polskie Radio PiK
ul. Ślusarska 5, 87-100 Toruń

tel. (56) 65-54-010

e-mail: torun@radiopik.pl
e-mail: planety(at)radiopik.pl
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę