Trumna z prochami admirała Józefa Unruga w drodze do Polski

2018-09-25, 17:13  PAP/Monika Siwak-Waloszewska
Ceremonia odprowadzenia na pokład fregaty ORP Gen. T. Kościuszko szczątków zmarłego w 1973 r. dowódcy obrony wybrzeża w 1939 r. wiceadmirała Józefa Unruga i jego żony Zofii, 25 bm. w Porcie Wojennym w Breście. Szczątki mają wrócić do Polski. Fot. PAP/Marcin Obara

Ceremonia odprowadzenia na pokład fregaty ORP Gen. T. Kościuszko szczątków zmarłego w 1973 r. dowódcy obrony wybrzeża w 1939 r. wiceadmirała Józefa Unruga i jego żony Zofii, 25 bm. w Porcie Wojennym w Breście. Szczątki mają wrócić do Polski. Fot. PAP/Marcin Obara

Powrót adm. Józefa Unruga do Polski stał się możliwy po godnym pochówku jego podwładnych, skazanych i straconych w sfingowanym procesie - podkreślali przedstawiciele BBN, IPN i wojska, którzy wzięli udział w ceremonii pożegnania trumien obrońcy wybrzeża z 1939 r. i jego żony.

Szczątki zostały we wtorek w porcie wojennym w Breście wniesione na pokład fregaty ORP Kościuszko, skąd ruszą do Gdyni, gdzie 2 października odbędzie się uroczysty pogrzeb. Decyzją prezydenta Andrzeja Dudy, na wniosek szefa MON Mariusza Błaszczaka, Józef Unrug został awansowany do stopnia admirała floty - poinformowało we wtorek Biuro Bezpieczeństwa Narodowego.

Przedstawiciele IPN, BBN i wojska podkreślali podczas uroczystości, że powrót admirała stał się możliwy po odnalezieniu i godnym pochówku jego podwładnych – oficerów marynarki, skazanych i straconych w sfingowanym tzw. procesie komandorów.

Dariusz Gwizdała - wiceszef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, które przed dwoma laty podjęło starania o sprowadzenie prochów admirała, podkreślił, że dokonuje się to w roku stulecia polskiej niepodległości. „Żegnamy go tak, jak na to zasłużył – jak bohatera. Kończy się wypełnianie testamentu admirała. Nie było to możliwe w czasach komunistycznego zniewolenia. Admirał był przecież nieprzejednanym wrogiem bolszewizmu, nigdy się nie pogodził z sowiecką dominacją nad naszym krajem” – mówił Gwizdała.

„Także wolna Polska nie od razu pospieszyła złożyć mu należny hołd. Dzisiaj jednak nasze na powrót suwerenne państwo przyjmuje admirała wraz z małżonką na swoje łono” – dodał. Przypomniał, że na mocy testamentu Unruga na cmentarzu Marynarki Wojennej na Oksywiu powstała marynarska kwatera pamięci. Podkreślił, że Józef i Zofia Unrugowie „zostaną pochowani w kwaterze swoich towarzyszy broni”.

Dowódca okręgu i strefy Atlantyku, prefekt morski Atlantyku-Brest wiceadm. Jean-Louis Lozier podkreślił, że adm. Unrug „miał świadomość wielkiego znaczenia swojego kraju, który nie był na sprzedaż”.

"Stał się więźniem Niemców razem ze swoimi ludźmi” – mówił Lozier, przypominając, że w niewoli Unrug z niemieckimi oficerami porozumiewał się przez tłumacza, odrzucał też propozycje wstąpienia do Kriegsmarine. „Nie powrócił za życia do swojej ukochanej suwerennej i wolnej Polski. Dzisiejsza uroczystość jest okazją do przypomnienia silnych historycznych więzi, które - z dala od powierzchownych agitacji - łączą nasze marynarki i nasze kraje” – powiedział Lozier.

Wiceprezes IPN Mateusz Szpytma odczytał list prezesa IPN Jarosława Szarka, w którym określił on powrót Unruga jako „o ponad 45 lat spóźniony”. „Temu wspaniałemu polskiemu żołnierzowi, patriocie, wybitnemu dowódcy obrony wybrzeża w 1939 r. uroczysty państwowy pogrzeb należał się już w lutym 1973 r. Było to jednak niemożliwe także dlatego, że – tylko pozornie bardziej liberalni – komuniści przedostatniej dekady PRL nadal ukrywali miejsca pochówku pomordowanych podkomendnych adm. Unruga” – mówił Szpytma.



„Admirał Józef Unrug nie wrócił po wojnie do zniewolonej przez komunistów Polski. Uniknął w ten sposób represji, a najpewniej śmierci z rąk stalinowskich zbrodniarzy. Nie uniknął jednak dramatycznego losu wygnańca” – napisał prezes IPN. Podkreślił, że Unrug chciał tego powrotu, „gdy Polska będzie już naprawdę wolna i sprawiedliwa”. „A taka dzisiaj naszym wspólnym wysiłkiem się staje” – dodał Szarek.



„Odnajdywanie grobów naszych bohaterów, ich identyfikacja i uroczyste pożegnanie jest zadaniem najbardziej zaszczytnym. To ta część naszej służby jest dla nas najważniejsza i zarazem najpiękniejsza. Przyczyniamy się bowiem do przywracania naszej ojczyźnie bohaterów, którzy dla nas współczesnych są największym skarbem” – podkreślił w liście prezes IPN.



Inspektor Marynarki Wojennej kadm. Jarosław Ziemiański przypomniał historię Unruga, syna generała gwardii pruskiej i jego służbę w cesarskiej marynarce, za którą w I wojnie światowej został odznaczony Krzyżem Żelaznym. Jak dodał, silne przywiązanie do polskiej tradycji sprawiło, że po wojnie wystąpił z niemieckiego wojska; krótko po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Unrug zgłosił się do powstającej Marynarki Wojennej RP, a w 1939 organizował obronę Helu i Gdyni.



„Był gorącym orędownikiem ćwiczeń na morzu, zarówno na okrętach, jak i jednostkach żaglowych. Podkreślał, że +marynarz nie wyrabia się przy ławce szkolnej, tylko na pokładzie okrętu+” – zaznaczył Ziemiański. Podkreślił, że jego nieugięta postawa wobec Trzeciej Rzeszy spowodowała, że całą wojnę spędził w obozach jenieckich.



„Admirał Unrug zawsze chciał spocząć w Polsce, ale w swoim testamencie zastrzegł, że jego prochy mogą wrócić do Polski tylko wtedy, gdy godny pogrzeb znajdą szczątki trzech zamordowanych przez bezpiekę komandorów. Nazywał ich swoimi najlepszymi oficerami” – dodał inspektor MW.



W grudniu ub. r. w Gdyni odbył się pogrzeb trzech oficerów Marynarki Wojennej - Stanisława Mieszkowskiego, Jerzego Staniewicza i Zbigniewa Przybyszewskiego, skazanych i straconych w 1952 r. na podstawie fałszywych dowodów na śmierć za szpiegostwo i dywersję. W 1956 r. wszystkich oficerów skazanych na śmierć lub dożywocie w procesie nazywanym "procesem komandorów" zrehabilitowano. Ich miejsce pochówku długo pozostawało nieznane. Zlokalizowali je badacze IPN.



Józef Unrug urodził się w 1884 r. w Brandenburg an der Havel niedaleko Berlina jako Joseph von Unruh, syn pruskiego oficera. Jego ojciec po odejściu z wojska zainteresował się polskimi przodkami, zaczął uczyć synów polskiego. Józef, wzorem ojca, wstąpił do wojska i w 1907 roku został oficerem Cesarskiej Marynarki Wojennej. W I wojnie światowej dowodził okrętami podwodnymi, był dowódcą flotylli okrętów szkolnych. Został odznaczony Krzyżem Żelaznym. Po wojnie odszedł do cywila.



W 1919 r. wstąpił do Wojska Polskiego w stopniu kapitana marynarki, nominację na stopień kontradmirała otrzymał w 1933 r. W 1939 r. dowodził obroną wybrzeża, które poddało się jako jedno z ostatnich miejsc. Był jeńcem kilku oflagów. Po uwolnieniu w 1945 r. uczestniczył w rozwiązywaniu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, żył na emigracji w Wielkiej Brytanii i Francji.



Żona admirała Zofia, urodzona w 1895 r. w Berlinie, podzielała jego pasję do Polski. Od 1958 r. obydwoje przebywali w domu spokojnej starości dla byłych kombatantów i polskich uchodźców politycznych w Lailly-en-Val koło Orleanu we Francji.

Wypełnia się testament, jesteśmy świadkami historii" - cieszy się kustosz "Dworu Marzeń" z Izbą Admiralską w Sielcu koło Żnina, Katarzyna Rodziewicz.

Region

Spór o nazwę skwer Praw Kobiet. Projekt uchwały wywołał emocje inowrocławskich radnych

Spór o nazwę „skwer Praw Kobiet”. Projekt uchwały wywołał emocje inowrocławskich radnych

2024-03-26, 06:45
Co z naborem do przedszkola na włocławskim Zazamczu Działacze PiS zabrali głos

Co z naborem do przedszkola na włocławskim Zazamczu? Działacze PiS zabrali głos

2024-03-25, 20:06
Ci, co spojrzeli w Jego oczy. Rekolekcje w Wielkim Tygodniu w Polskim Radiu PiK [cz. 1., 2. i 3.]

Ci, co spojrzeli w Jego oczy. Rekolekcje w Wielkim Tygodniu w Polskim Radiu PiK [cz. 1., 2. i 3.]

2024-03-25, 19:36
Katarzyna Kotula poparła Piotra Wielgusa w wyborach na prezydenta Torunia

Katarzyna Kotula poparła Piotra Wielgusa w wyborach na prezydenta Torunia

2024-03-25, 19:21
Sztaby z regionu podsumowały tegoroczny WOŚP. Gdzie zebrano największą kwotę

Sztaby z regionu podsumowały tegoroczny WOŚP. Gdzie zebrano największą kwotę?

2024-03-25, 18:11
Chodzi o to, by w Bydgoszczy dzieciom dobrze się żyło. Co może poprawić Miasto

Chodzi o to, by w Bydgoszczy dzieciom dobrze się żyło. Co może poprawić Miasto?

2024-03-25, 17:32
Kolejne dziecko w toruńskim Oknie życia Mała Marysia jest zdrowa i pogodna

Kolejne dziecko w toruńskim „Oknie życia”! Mała Marysia jest zdrowa i pogodna

2024-03-25, 16:46
Tak pływają bydgoscy policjanci Drużyna na podium zawodów służb mundurowych [zdjęcia]

Tak pływają bydgoscy policjanci! Drużyna na podium zawodów służb mundurowych [zdjęcia]

2024-03-25, 15:41
10 zastępów straży gasiło pożar domu w Łochowie. Część dachu się zawaliła [zdjęcia]

10 zastępów straży gasiło pożar domu w Łochowie. Część dachu się zawaliła [zdjęcia]

2024-03-25, 15:13
Cztery samochody zderzyły się na A1 w Bąkowie. Dwie osoby zostały ranne

Cztery samochody zderzyły się na A1 w Bąkowie. Dwie osoby zostały ranne

2024-03-25, 14:38
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę