Historia – w Polskim Radiu PiK

Archiwum Dokumentów Fonicznych Polskiego Radia PiK (ADF) to ponad 100 tysięcy audycji. Pierwsze z nich pochodzą z 1946 roku – wcześniejsze zostały zniszczone przez niemieckich i radzieckich okupantów. Zachowane nagrania stanowią dźwiękową historię Kujaw, Pałuk, Kociewia, Krajny, Borów Tucholskich i innych regionów województwa. Kolejne pozycje ADF przedstawiają wydarzenia społeczne, gospodarcze, sportowe, religijne, kulturalne i są ważnym elementem dziedzictwa narodowego.

Polskie Radio Pomorza i Kujaw, jako pierwsza rozgłośnia w Polsce, udostępniło w 2009 roku wszystkie nagrania i dokumenty programowe na portalu: archiwum.radiopik.pl. Najważniejszym elementem dokumentacji papierowej są scenariusze audycji, często opatrzone pieczęcią cenzury. Teksty wygłoszone na antenie od 14 lutego 1945 roku zajmują ponad milion stron a sam proces digitalizacji i udostępniania na portalu zajmie kilka lat.

Bogactwo treści, zarówno w formie pisanej, jak i audialnej, może stanowić źródło wiedzy o regionie (i nie tylko) a specyfika dokumentów jest dodatkową atrakcją ułatwiającą jej poznanie. Radio z Historią, wykorzystując internetowe linki, tagi, słowa kluczowe itp., przedstawi prosty sposób na uzupełnienie wiadomości o Kazimierzu Wielkim, Mikołaju Koperniku, Andrzeju Szwalbe, Leonie Wyczółkowskim, Mennonitach, Krzyżakach, Krwawej Niedzieli oraz wielu innych postaciach, wydarzeniach, miejscowościach oraz obiektach związanych z regionem Pomorza i Kujaw.

---

W deszczowej oprawie i 28. już raz zaprosiliśmy Państwa na środowe spotkanie w audycji z cyklu „Radio z Historią”, która w 2025 roku odnosi się do jubileuszu 90-lecia Polskiego Radia na Pomorzu i Kujawach. Podążamy po śladach ciekawych i szczególnych momenty, które w tym czasie wiele lat temu zapisały się w dziejach naszego regionu za sprawą materiałów i audycji naszych dziennikarzy, reporterów i reportażystów. Odnaleźliśmy je dla Państwa w bogatych zbiorach Archiwum Dokumentów Fonicznych na portalu archiwum.radiopik.pl.

Rozpoczynamy od wspomnień okupacyjnych w prozie St. Braniewicza pt. „Wezwanie Sary”, zaprezentowanych 10 lipca 1955 roku. W audycji pt. „Materiały o Kasprowiczu” z 11 lipca 1960 roku, Anna Jachnina przedstawiła wspomnienia krewnych i znajomych Mistrza Słowa z Inowrocławia. 10 lipca 1969 roku Jacek Biniak poprowadził „Program nocny” nadawany z rozgłośni bydgoskiej w Programie Pierwszym, ogólnopolskim. 15 lipca 1967 roku Leonard Milczyński zaprosił Słuchaczy do wysłuchania audycji z cyklu „Dzień dobry to my”. 10 lipca 1972 roku sięgnęliśmy po fragmenty opowiadania pt. „Kto ze mną zatańczy”. Pod tytułem „Podróż do Wenecji”, 13 lipca 1977 roku zabrzmiał reportaż Urszuli Łączkowskiej obrazujący podróż kolejką wąskotorową ze Żnina do Wenecji na Pałukach. „Rety, ludzie, Estrada przyjechała” to tytuł reportażu Joanny Wiórkiewicz z 12 lipca 1979 roku, dotyczącego życia kulturalnego w Nowym Mieście Lubawskim. Fenomen popularności kaszubskiej wsi Rolbik przedstawił Andrzej Krystek w reportażu pt. „Rolbik nad Zbrzycą” z 10 sierpnia 1995 roku. Refleksje na temat wizyty służbowej w Chinach przedstawił Konstanty Dombrowicz w rozmowie pt. „Pieczony pies... czyli... nasi w Chinach” przedstawionej 13 lipca 1984 roku. 9 lipca 1984 roku w audycji „Nocne Polaków rozmowy” Leszek Czerwiński zaprosił do wysłuchania opowieści Polaków mieszkających w Brazylii i Wielkiej Brytanii, którzy po 45 latach odwiedzili Ojczyznę.

W drugą, pochmurną, chłodną i deszczową środę lipca, w cyklu „Radio z Historią” pojawiły się ślady wybranych wydarzeń sprzed lat. Za tydzień sięgniemy dla Państwa po kolejne materiały zachowane w źródłach audialnych w Archiwum Dokumentów Fonicznych. Do wysłuchania audycji zapraszają: Ewa Dąbrowska i Marek Rzepa.

27. już raz i po raz pierwszy w lipcu zaprosiliśmy Państwa na środowe spotkanie w audycji z cyklu „Radio z Historią”, która w 2025 roku odnosi się do jubileuszu 90-lecia Polskiego Radia na Pomorzu i Kujawach. Przypomnieliśmy ważniejsze momenty wpisane w tym czasie wiele lat temu w dzieje naszego regionu i zaistniały na naszej antenie śladami pracy naszych dziennikarzy, reporterów i reportażystów. Odnaleźliśmy je dla Państwa w bogatych zbiorach Archiwum Dokumentów Fonicznych na portalu archiwum.radiopik.pl.

5 lipca 1972 roku zaprezentowaliśmy słuchowisko Jerzego Sulimy-Kamińskiego pt. „Alianci” w reżyserii Andrzeja Łapickiego, bogatego w głosy słynnych aktorów polskiego teatru i kina. 4 lipca 1973 roku słuchacze poznali słuchowisko pt. „Polonez” według powieści Kazimierza Kummera i w opracowaniu Krystyny Królikowskiej. 3 lipca 1974 roku na naszej antenie zabrzmiało słuchowisko pt. „Złodziej” autorstwa Wiesława Myśliwskiego i w reżyserii Krzysztofa Rotnickiego. „A nasz Czarek jeszcze wam pokaże” to tytuł reportażu Macieja Jastrzębskiego, który 3 lipca 2002 roku opowiedział o włocławianinie Cezarym Klimczaku, zwycięzcy programu „Droga Do Gwiazd”. O niezwykłej kolekcji gramofonów i płyt w zbiorach Adama Mańczaka opowiedziała Weronika Worobiej w audycji z cyklu „Po zgiełku dnia” z 7 lipca 2003 roku. Wieś Wiele na Kaszubach i jej sławnych mieszkańców przedstawiła Anna Jachnina w audycji pt. „Wieś to wielce osobliwa” z 3 lipca 1964 roku. 4 lipca 1983 roku o Filharmonii Pomorskiej jako obiekcie urbanistycznym opowiedział Stefan Klajbor w reportażu Leszka Czerwińskiego pt. „Miałem szczęście”. Na plac budowy bydgoskiej Opery wybrał się Janusz Drozdowski, by zarejestrować materiał, który pt. „Zanim zabrzmi pierwszy gong” przedstawił 4 lipca 1985. 5 lipca 1985 roku, w reportażu pt. „Bliska radość w operze”, Janusz Drozdowski i jego goście opowiadali o budowie bydgoskiej opery i operetki. Refleksje po przedostatnim Zjeździe PZPR przedstawił Norbert Krawczyk w reportażach pt. „Wystąpienie N. Krawczyka na X Zjeździe PZPR” z 29 czerwca 1986 roku oraz „Po X Zjeździe” z 3 lipca 1986 roku.

W pierwszą, gorącą środę lipca wsłuchaliśmy się w echa wydarzeń w cyklu „Radio z Historią”. Co za tydzień? Przekonamy się w przeglądając dla Państwa ślady zachowane w źródłach audialnych w Archiwum Dokumentów Fonicznych. Do wysłuchania audycji zapraszają: Ewa Dąbrowska i Marek Rzepa.