Z archiwalnych kart i zapisów

O tym, że życie bywa nieobliczalne i nieprzewidywalne przekonało się wielu z nas. O tym że każdy nosi w sobie cudowną opowieść – niewielu pamięta. A zadaniem autorów audycji z cyklu „Ziarna losu” Państwu o tym przypominać, wydobywając te opowieści z archiwalnych kart i zapisów, a także relacji świadków opisywanych wydarzeń.

Spotykamy się w każdą niedzielę o godz. 20.05.
Do wysłuchania audycji zapraszają: Żaneta Walentyn, Adriana Andrzejewska-Kuras i Michał Słobodzian.

28 lutego 2021

W audycji „Ziarna losu” poznajemy dwóch panów, związanych z Ziemią Kaszubską. Pierwszy z nich to słynny Hieronim Derdowski, o którym Adriana Andrzejewska-Kuras opowiada w reportażu pt. „Nie ma Kaszub bez Polonii”. Drugi to pan Kapiszka, który tak umiłował tradycję i kulturę kaszubską, że w swoim prywatnym domu stworzył Muzeum Ziemi Kaszubskiej. Zaprasza Żaneta Walentyn.

Polskie Radio PiK - Ziarna losu z 28.02.2021

21 lutego 2021

Jak twierdzą eksperci, Chełmno traci swoje funkcje społeczno-gospodarcze. Fot. Henryk Żyłkowski

Jedno z najstarszych miast w północnej Polsce, raj dla archeologów i zainteresowanych historią turystów. Można dodać jeszcze wiele określeń pięknego, klimatycznego Chełmna, stolicy historycznej Ziemi Chełmińskiej, nie zmieni to jednak faktu, że Chełmno, jak określają eksperci, traci swoje funkcje społeczno-gospodarcze. Czy to eufemizm znaczący ni mniej ni więcej tylko to, że miasto umiera? Chełmno znalazło się na liście piętnastu polskich miast, w których, zdaniem specjalistów z Polskiej Akademii Nauk, jest najgorsza sytuacja, jeśli brać pod uwagę warunki rozwojowe. Tym razem zatem bohaterem reportażu będzie miasto. Potężne kiedyś, dziś tracące swe znaczenie. Co na to mieszkańcy? Zaprasza Żaneta Walentyn.

Polskie Radio PiK - Ziarna losu z 21.02.2021

14 lutego 2021

Dlaczego wręczenie zbyt wysokiej łapówki przyczyniło się do śmierci powstańczego generała? W jaki sposób do powstańczych oddziałów trafił włoski pułkownik? Czy kosynierzy mieli szansę w starciu z oddziałami kozackimi? Odpowiedzi m.in. na te pytania w reportażu Michała Słobodziana pt. „Skrawki wolności”. W niedzielnej audycji podążaliśmy śladami powstańców styczniowych walczących na Kujawach i Ziemi Dobrzyńskiej.

Polskie Radio PiK - Ziarna losu z 14.02.2021

7 lutego 2021

Codziennie słyszymy wypadkach w kraju, codziennie czytamy o liczbie ofiar. Fot. Henryk Żyłkowski

Ona zginęła na miejscu, on zmarł dwa dni później w szpitalu. Byli małżeństwem od ponad czterdziestu lat. Do zdarzenia doszło w miejscowości Michale w gminie Dragacz. Codziennie słyszymy o takich wypadkach w kraju, codziennie czytamy o liczbie ofiar. A przecież za tymi liczbami kryją się konkretni ludzie i ich historie. W tym konkretnym wypadku brał udział kierowca pod wpływem narkotyków i bez prawa jazdy. Opowiemy Państwu o ludziach, którzy wyjechali do sklepu, jak co dzień, jak zwykle. Nigdy jednak już z niego nie wrócą. O tym w audycji Żanety Walentyn, z cyklu „Ziarna losu”.

Polskie Radio PiK - Ziarna losu z 07.02.2021

31 stycznia 2021

Kiedyś w niewielkich domach na toruńskiej Winnicy mieszkali ludzie związani z wodą. Fot. Adriana Andrzejewska-Kuras

Toruńska Winnica to dziś osiedle nowoczesnych domów z pięknym widokiem na Wisłę, oddalonych 2 kilometry od starówki. Kiedyś życie wyglądało tu zupełnie inaczej. W niewielkich domach mieszkali ludzie związani z wodą. Jeszcze wcześniej pagórki porastała winorośl. Swoją winnicę miała tu nawet rodzina Mikołaja Kopernika. O tym w audycji „Ziarna losu”. Zaprasza Żaneta Walentyn.

Polskie Radio PiK - Ziarna losu z 31.01.2021

24 stycznia 2021

Kurhan w Złotowie niedaleko Barcina. Fot. Henryk Żyłkowski

Ona obrabia niewielkie poletko ze zbożem, on zajmuje się zwierzętami. Mają owcę, może też kozę i krowę. Nieopodal biegają psy. Pilnują stada. Obraz rodziny sprzed… , i tu ciekawostka, czterech i pół tysiąca lat. Skąd to wiemy? Z wykopalisk i analizy tego, co tam znaleziono, możemy dziś po ponad czterech tysiącach lat odtworzyć życie ludów zamieszkałych na naszych terenach. Oto w Złotowie w okolicach Barcina na początku lat 60-tych ubiegłego wieku odnaleziono kurhan z czasów tzw. kultury amfor kulistych. Pochowano w nim trzy osoby wraz z zapewne należącymi do nich ozdobami i narzędziami. Miejsce, być może, nie zachowałoby się do dziś, gdyby nie zła sława, jaka mu towarzyszyła od XIX wieku, czyli od czasu, gdy nad komorą grobową naszych praprzodków pochowano ofiary cholery. Cmentarz „choleryczny” budził bardziej grozę niż chęć eksploracji tego miejsca, co pozwoliło zachować kurhan aż do obecnych czasów. Teraz opiekują się nim ludzie, dla których ów kurhan jest miejscem magicznym, bowiem odmienił ich życie. W audycji „Ziarna losu” Żaneta Walentyn zaprasza do wysłuchania swojego reportażu pt. „Strażnicy kurhanu”.

Polskie Radio PiK - Ziarna losu z 24.01.2021

17 stycznia 2021

102 lata i jeden dzień temu rozpoczęła się konferencja pokojowa w Paryżu. Dla nas Polaków miała olbrzymie znaczenie, wyznaczano bowiem na niej nowe granice państw. Ważyły się losy Pomorza, Śląska, Warmii i Mazur. Wiemy, choćby z lekcji historii, jaką rolę odegrali wówczas Ignacy Paderewski czy Roman Dmowski. Czy znamy jednak historię tysięcy Polaków, którzy od pokoleń walczyli o polskość na tych ziemiach? W audycji „Ziarna losu” przedstawiliśmy Kaszubę Wicka Rogalę i Mazura Józefa Zapatkę.

„Księżyc czerwony. Otwarte okno. Na stole cytra. Lampa naftowa. Potem Wick nagle ręką strun dotknął i nadleciały ćmy, nuty i słowa” - to tylko jeden z magicznych opisów świata, w którym żył Wincenty Rogala, kaszubski muzyk i orędownik polskości w czasach zaborów. W archiwum Polskiego Radia PiK można znaleźć wiele audycji, których bohaterem był właśnie ludowy artysta. Dlaczego ponad 60 lat temu zyskał tak wielką popularność? W kwietniu br. minie 150. rocznica urodzin Wicka Rogali. Opowieść o nim w reportażu Michała Słobodziana pt. „Wickowa batalia”.

W drugiej części audycji „Ziarna losu” - historia uczestnika delegacji polskiej na Paryskiej Konferencji Pokojowej, Mazura Józefa Zapatki, który uciekając przed niemieckimi represjami trafił na ziemię barcińską. Zaprasza Żaneta Walentyn.

Polskie Radio PiK - Ziarna losu z 17.01.2021

10 stycznia 2021

W audycji „Ziarna losu” opowiadamy o „wielkich ucieczkach”. Adriana Andrzejewska-Kuras podąża śladami Feliksa - mężczyzny, któremu udało się zbiec z tzw. Fortów Toruńskich. Kim był Feliks? Jakie były jego dalsze losy? To wciąż nierozwiązana zagadka. W drugiej części audycji przenosimy się do Szubina, skąd także udało się zbiec jeńcom. Podejmujemy też wątek dwóch amerykańskich oficerów, którzy byli świadkami ekshumacji w Katyniu. Jak się okazało, oni również byli przetrzymywani w obozie jenieckim w Szubinie. Zaprasza Żaneta Walentyn.

Polskie Radio PiK - Ziarna losu z 10.01.2021

3 stycznia 2021

Wracamy do sprawy byłych funkcjonariuszy SB, którym, mimo pozytywnej weryfikacji w 1990 roku, udowodniono psychiczne i fizyczne znęcanie się nad przesłuchiwanymi. Sądy wydawały wyroki, najczęściej w zawieszeniu i karę grzywny. Jednak skazani byli funkcjonariusze SB odwoływali się w oparciu o ustawę o amnestii z 1989 roku oraz przedawnienie i niejednokrotnie żądali dla siebie odszkodowań za rzekomo poniesione straty moralne i zdrowotne. W reportażu pt. „Agenci” przedstawiamy losy dwóch przyjaciół, licealistów, którzy w 1984 roku byli przesłuchiwani i bici za kolportowanie ulotek. W audycji Żanety Walentyn, poza własnymi materiałami autorki, wykorzystano nagrania „newsroomowe” Adriany Andrzejewskiej-Kuras, Marka Ledwosińskiego oraz Tomasza Jaworskiego.