dr Sławomir Sadowski
2024-01-09
Michał Jędryka: Jeden z uczestników mediów społecznościowych napisał wczoraj taki komentarz, że „obie strony jadą na zderzenie czołowe i nikt nie spuszcza nogi z gazu”. Chyba tak wygląda sytuacja polityczna w Polsce w kontekście sytuacji dwóch posłów: Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika, którzy zostali skazani na więzienie. Co będzie dalej Panie doktorze?
Dr Sławomir Sadowski: Myślę, że ekipa rządząca jednak doprowadzi do aresztowania i teraz pytanie, czy jest jakiś plan, który z jednej strony stworzył sytuację, że rządzący zrealizują to, co chcą. Jednak jednocześnie, żeby nie eskalować sytuacji, więc na przykład można ich w krótkim czasie zwolnić z zakładu. Można to zrobić z różnych przyczyn. Spowodować przerwanie kary, natomiast sporem, chyba zasadniczym i nie rozwiązywalnym, który będzie eskalował, to jest kwestia bycia posłami przez tych dwóch ludzi. Pozbawienie ich mandatu poselskiego, zresztą zgodnie z polskim prawem, tutaj nie ma jakiegoś wielkiego problemu, ale druga strona kwestionuje to. Myślę, że to będzie jeden z istotnych czynników, który będzie pojawiał się wręcz w skrajnych wypowiedziach. Pojawia się teza, że decyzje sejmowe ze względu na niepełny skład, będą nieprawne i niezgodne niekonstytucyjne. Sądzę, że to będzie eskalowało, zarówno do jednych, jak i do drugich wyborów ta kwestia będzie narastała. Jednak nie jestem przekonany, czy po tych wyborach atmosfera polityczna w Polsce stanie się mniej napięta, mniej gorąca. Obie strony po prostu nie chcą doprowadzić do deeskalacji tego konfliktu.
Pod koniec ubiegłego roku w tym samym studiu rozmawiałem z Pana kolegą, prof. Golinowskim i stwierdził, że sytuacja będzie zmierzała ku jeszcze większej eskalacji. Wtedy, z takim niedowierzaniem zapytałem, czy ona jest możliwa. Jak się okazuje, jest możliwa. Czy jest gdzieś granica eskalacji?
– Tą granicą jest starcie fizyczne. Jakbyśmy popatrzyli na historię Polski, zwłaszcza I Rzeczypospolitej, gdzie od czasu do czasu dochodziło właśnie do takiej skrajnej deeskalacji w postaci Konfederacji. Dwie przeciwne grupy polityczne doprowadzały wręcz do militarnego starcia. Oczywiście dzisiaj w Polsce jest to mało prawdopodobne, natomiast nie wydaje mi się, żeby jakieś konflikty uliczne były niemożliwe.
Jaką drogą może się to wszystko potoczyć? Wspomniał Pan, że w skrajnych przypadkach może dojść do kwestionowania decyzji Sejmu. Jeśli na przykład Prawo i Sprawiedliwość będzie kwestionować, że decyzje Sejmu są nieważne, ostatnio mówienie, że coś jest nieważne, jeśli nam się nie podoba, to jest rzecz dosyć modna w polskiej polityce. Może dojść do sytuacji, że będziemy mieć jakieś przyspieszone wybory, które też nie wszyscy uznają.
– Niestety jest to jedna z możliwych sytuacji. Chociaż wydaje się, że nasi politycy muszą w końcu zrozumieć, że my ich nie wybraliśmy, po to, żeby oni rozwiązywali swoje, często prywatne, konflikty. Tutaj konflikt Tusk – Kaczyński jest jak najbardziej konfliktem prywatnym, który ma już ponad 20 lat. Oni zostali wybrani do rozwiązywania problemów Rzeczypospolitej. Ta, jak się okazuje, radzi sobie całkiem nieźle bez naszych polityków, kiedy popatrzymy na rozwój gospodarczy, ale przecież nie tylko. Tak samo w sferze społecznej i tak dalej, od 30 lat mamy nieustanny pozytywny wzrost. Tylko ten świat polityki jest chory, tak to trzeba powiedzieć. Trzeba go, w jaki sposób uzdrowić. Tylko że to muszą tego chcieć obie strony. Pewnie trzeba byłoby trochę zmienić Konstytucję, bo w wielu wypadkach jest ona niejasna. Chociażby ta kwestia ułaskawienia. Co to znaczy „łaska prezydenta”? Czy to jest to samo, co łaska królewska, czy jednak ograniczona? To jest w kodeksie postępowania karnego, są tam pewne zapisy, które mówią też nie do końca precyzyjnie. Takich kwestii nie do końca precyzyjnych jest sporo. Kiedyś to prof. Godlewski w swojej pracy o Konstytucji Rzeczpospolitej napisał, że jest elastyczna i to wskazywał jako pewien pozytyw, że można ją w pewien sposób naginać. Jednak raczej liczył na to, że będzie naginana w pozytywnym sensie, a nie, że będzie wykorzystywana do tego, żeby udowodnić, że moje jest moje. (...)
