Jan Krzysztof Ardanowski
2023-07-24
Gościem „Rozmowy dnia” był minister Jan Krzysztof Ardanowski, przewodniczący prezydenckiej Rady do spraw Rolnictwa i Obszarów Wiejskich. Rozmawialiśmy o sytuacji polskich rolników w kontekście perspektyw zniesienia zakazu przywozu zboża z Ukrainy.
Michał Jędryka: Co Pana zdaniem stanie się po 15 września? To jest termin, po którym przestanie obowiązywać zakaz wwozu do Polski zboża ukraińskiego.
Jan Krzysztof Ardanowski: Jeżeli ten zakaz importu zostałby zniesiony – a wszystko na to wskazuje, mówił o tym i prezydent Zełenski, i szefowa Komisji von der Leyen – to dla Polski będzie sytuacja wyjątkowo trudna. Trzeba patrzeć racjonalnie, jesteśmy krajem, który ma nadwyżki swojego zboża. Musimy rocznie wyeksportować od 6 do 10 milionów ton swojego zboża, w zależności od zbiorów. W tym roku może będą one trochę słabsze, bo susza jednak pustoszy polskie rolnictwo, ale musimy też myśleć o własnym rynku.
Zboże z Ukrainy bardzo mocno ten rynek zdestabilizowało. Rząd próbuje ratować sytuację dodatkowymi dopłatami dla rolników. To nie jest to, czego rolnicy najbardziej potrzebują. Chcieliby, żeby były w miarę stabilne ceny i możliwość sprzedaży, ale jest to jakieś tam ratowanie, które w ostateczności trzeba oceniać pozytywnie. Ale jeżeli to miałoby się powtórzyć jeszcze zwielokrotnione, w postaci kolejnego wielkiego importu z Ukrainy po 15 września, to będzie dla polskiego rolnictwa katastrofa.
My nie jesteśmy przeciwni eksportowi z Ukrainy do krajów, którego tego potrzebują, przede wszystkich afrykańskich. Wszelkiego kanały transportu powinny być wykorzystane, również kanał lądowy będzie zapewne coraz ważniejszy, ponieważ, jak Radiosłuchacze zapewne wiedzą, Rosjanie wstrzymali możliwość eksportu zboża z Ukrainy przez porty Morza Czarnego. Zagrozili, że każdy statek, który będzie transportował zboże, będzie uznany za statek wojenny, czyli może być zaatakowany, więc będzie presja na eksport lądowy, w tym przez Polskę. Uczciwie trzeba powiedzieć, nie budować jakichś tutaj fantasmagorii, jakichś zamków na piasku – my nie dysponujemy infrastrukturą, która pozwoliłaby przewieźć ogromną ilość zboża z Ukrainy gdzieś dalej w świat. Nie mamy możliwości logistycznych, zdolności przeładunku istotnie większego w polskich portach. Ten przeładunek trochę wzrósł, ale to się kształtuje mniej więcej na takim poziomie, jak przez wiele lat, nie przybyło nowych nabrzeży, nowych elewatorów, nowych urządzeń do przeładunku…
10 milionów ton udało się wyeksportować – tak podaje rząd.
Co roku mniej więcej tyle eksportujemy – i to zboża własnego. Jeśli szacuje się, że z Ukrainy napłynęło dodatkowo ok. 5 milionów, to to znaczy, że zapasy w Polsce są w dalszym ciągu znaczące, a rozpoczęły się żniwa, w naszym województwie są w pełni (…) Musimy martwić się, co zrobić z naszym zbożem. Chcemy Ukraińcom pomagać, ale też muszą Ukraińcy nas rozumieć i nie rozumiem tych wypowiedzi i ministra rolnictwa Ukrainy, i premiera Ukrainy, który w sposób bardzo jednoznacznie krytykuje Polskę, że jak Polska śmie myśleć o tym, żeby nie dopuścić do importu z Ukrainy po 15 września... My musimy również pilnować własnych interesów. Pomagając Ukrainie, musimy mieć czym pomagać (...) Bezpieczeństwo żywnościowe jest szalenie ważne, i nie możemy dopuścić do tego, żeby zboże z Ukrainy kolejny raz „rozwaliło” nasz rynek (...).
