Prezydent Karol Nawrocki proponuje zaostrzenie kryteriów do uzyskania polskiego obywatelstwa
Wydłużenie z trzech do 10 lat minimalnego okresu, nieprzerwanego pobytu w Polsce, do uzyskania obywatelstwa polskiego przewiduje skierowany przez prezydenta Karola Nawrockiego do Sejmu projekt nowelizacji ustawy o obywatelstwie polskim.
Projekt przewiduje wydłużenie z trzech do 10 lat minimalnego okresu nieprzerwanego pobytu w Polsce (na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu) wymaganego do uznania cudzoziemca za obywatela polskiego.
– Celem projektowanej ustawy jest stworzenie warunków sprzyjających pełniejszej integracji cudzoziemców przed przyznaniem im obywatelstwa polskiego – wskazano w uzasadnieniu.
Obecny okres pobytu jednym z najkrótszych w UE
Według projektodawcy istnienie „trwałej, faktycznej więzi pomiędzy cudzoziemcem a wspólnotą państwową uzasadnia przyjęcie go do tej wspólnoty, jednakże wytworzenie takich więzi, zintegrowania ze wspólnotą państwową wymaga czasu a obowiązujący obecnie w przepisach trzyletni okres jest niewystarczający”. Jak zaznaczono w uzasadnieniu prezydenckiego projektu, „nie może być integracji uzasadniającej uczestnictwo we wspólnocie obywateli bez przebywania w państwie i funkcjonowania w jego społeczeństwie”.
– Obywatelstwo jest bowiem przede wszystkim przynależnością do wspólnoty politycznej, historycznej, kulturowej i aksjologicznej, z czym wiąże się nie tylko katalog uprawnień, lecz także obowiązek dbałości i ponoszenia odpowiedzialności za dobro wspólne, którym dla wszystkich obywateli powinna być Rzeczpospolita Polska – czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy.
Zwrócono w nim także uwagę, że dotychczasowy trzyletni okres pobytu wymagany do uzyskania obywatelstwa „jest jednym z najkrótszych w Unii Europejskiej”, co jak oceniono „może nie zapewniać wystarczającego czasu na opanowanie języka polskiego na poziomie B1, zrozumienie kultury oraz pełną adaptację do realiów społeczno-prawnych”.
Węgry – jak wskazano w uzasadnieniu – wymagają np. 8 lat, Włochy, Austria i Hiszpania - 10 lat, Francja - 5 lat (z możliwością skrócenia do 2 lat dla absolwentów), Niemcy 5 lat (z możliwością skrócenia do 3 lat po kursie integracyjnym), Czechy - 5 lat.
Projekt to realizacja prezydenckich zapowiedzi
– Wydłużenie okresu nieprzerwanego pobytu w Polsce do 10 lat odpowiada tym standardom, wspierając lepszą asymilację. Dłuższy okres pobytu zapewnia więcej czasu na integrację, co jest kluczowe dla harmonijnego współistnienia w społeczeństwie polskim – wskazano. – Wprowadzenie projektowanych zmian jest istotne dla zapewnienia stabilności społecznej i gospodarczej Polski w obliczu dynamicznie rosnącej migracji – dodano.
Przyznano, że wejście przepisów w życie będzie oznaczało spadek dochodów budżetu państwa z tytułu opłaty za decyzję o uznaniu za obywatela polskiego od miliona do trzech milionów złotych przy założeniu, że rocznie rozpatrywanych jest około 10 tysięcy wniosków o uznanie za obywatela polskiego. Tego rodzaju opłata od 1 sierpnia wynosi tysiąc złotych. KPRP zwróciła jednak uwagę, że spadek „zostanie częściowo zrównoważony przez oszczędności na świadczeniach socjalnych”.
W projekcie zaproponowano, aby ustawa weszła w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
Prezydencki projekt to realizacja zapowiedzi z piątku. Szef prezydenckiej kancelarii Zbigniew Bogucki, informując wówczas o podpisaniu przez prezydenta ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, zadeklarował, że w poniedziałek do Sejmu trafią dwa projekty: ws. wydłużenia okresu ubiegania się o polskie obywatelstwo i ścigania banderyzmu. Drugi z zapowiadanych projektów także został skierowany do Sejmu, obejmuje on propozycje zmian w Kodeksie karnym i ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej.