Sylwester był dniem wróżb, psot i figli, co widać na tej toruńskiej wystawie

2022-12-31, 16:15  Iwona Muszytowska-Rzeszotek/Redakcja
Muzeum Etnograficzne w Toruniu przygotowało wystawę o kociewskich zwyczajach sylwestrowych./fot. Muzeum Etnograficzne Toruń

Muzeum Etnograficzne w Toruniu przygotowało wystawę o kociewskich zwyczajach sylwestrowych./fot. Muzeum Etnograficzne Toruń

Nie mieli petard ani sztucznych ogni, ale stary rok żegnali równie głośno. Hałas zapewniały im garnki kuchenne i łańcuchy z obory. Obrzędy i obyczaje noworoczne ilustruje jedna z aranżacji w skansenie w Muzeum Etnograficznym w Toruniu.

W chałupie z Kociewia prezentowane są tradycje sylwestrowe. Ten wyjątkowy wieczór spędzano na dobrej zabawie, lecz głównym punktem programu było przepowiadanie przyszłości. Zwłaszcza młode dziewczyny sprawdzały czy w Nowym Roku pojawi się wymarzony kawaler. W szczegółach mówią w relacji Iwony Muszytowskiej-Rzeszotek Marta Domachowska i Barbara Bukowska.

Aranżacje w Muzeum Etnograficznym w Toruniu prezentowane są do 8 stycznia.



Sylwester był to dzień wróżb, psot i figli. To jeden z tych tajemniczych wieczorów
kiedy bardzo łatwo można było poznać przyszłość. Młode dziewczyny wróżyły tego dnia
o zamążpójściu w przyszłym roku. Ustawiały więc 4 talerze, kładąc na nich po kolei gałązkę mirtu, piasek, pieniądze i wylewając trochę wody. Każda z nich z zawiązanymi oczami podchodziła do stołu i sięgała do jednego z talerzy. W zależności, na który talerz trafiła, dowiadywała się o swoim ślubie, śmierci, bogactwie lub utonięciu. Do misy z wodą panny wrzucały 2 łupiny orzecha, wkładały w nie trochę wełny i zapalały. Jeżeli łupiny podpłynęły do siebie, wróżyło to zamążpójście w przyszłym roku. Topiono też powszechnie ołów, lejąc go do miski z zimną wodą. Zastygłe w niej fantazyjne kształty Chłopcy w sylwestrowy wieczór z zapałem oddawali się różnym psotom i figlom.
Smarowali drzwi domów gliną i błotem. Wyjmowali furtki z płotów, wynosili je poza zagrodę i chowali. Doskonale bawili się demontując wozy i przednie ich części wkładając na dachy domów. Kominy często zatykali słomą i gałganami. Zdarzało się, że na dach domu ekspediowano nawet psa w budzie (...).
O północy – żeby odpędzić Stary Rok – czyniono ogromny hałas, trzaskano z batów,
uderzano w stare patelnie i garnki, potrząsano łańcuchami. Bywało i tak, że strzelano nawet z pistoletów i karabinów.

źr. Muzeum Etnograficzne

mówią Marta Domachowska i Barbara Bukowska

Kultura

Zmieni się budynek główny, dom ogrodnika i szklarnia. Trwa remont pałacu w Nawrze [zdjęcia]

Zmieni się budynek główny, dom ogrodnika i szklarnia. Trwa remont pałacu w Nawrze [zdjęcia]

2025-05-11, 13:18
Wyruszyła śladami Else, by przywołać pamięć o niezwykłej kobiecie. Konkurs Grand PiK 2025

Wyruszyła śladami Else, by przywołać pamięć o niezwykłej kobiecie. Konkurs Grand PiK 2025

2025-05-10, 15:00
Spory kawałek historii przypadkiem zostawiony w książkach. Wyjątkowa wystawa w Drzycimiu

Spory kawałek historii przypadkiem zostawiony w książkach. Wyjątkowa wystawa w Drzycimiu

2025-05-10, 13:30
Maskotki, buty, czapki. Pamiątki po Macu Millerze na wystawie w toruńskim CSW

Maskotki, buty, czapki. Pamiątki po Macu Millerze na wystawie w toruńskim CSW

2025-05-10, 09:27
Najnowsze i najlepsze filmy dokumentalne do obejrzenia w Bydgoszczy. Zaczyna się Aneks MDAG

Najnowsze i najlepsze filmy dokumentalne do obejrzenia w Bydgoszczy. Zaczyna się Aneks MDAG

2025-05-09, 16:09
Opera Śląska wystawiła ją jako pierwsza w Polsce. Luiza Miller. Intryga i miłość na BFO

Opera Śląska wystawiła ją jako pierwsza w Polsce. „Luiza Miller. Intryga i miłość” na BFO

2025-05-09, 16:00
Komisja rekomenduje Macieja Figasa na szefa Opery Nova. Dwie osoby odrzucone

Komisja rekomenduje Macieja Figasa na szefa Opery Nova. Dwie osoby odrzucone

2025-05-09, 15:24
Reportaż o okręcie podwodnym Sokół. PR Gdańsk na Konkursie Grand PiK 2025

Reportaż o okręcie podwodnym „Sokół”. PR Gdańsk na Konkursie Grand PiK 2025

2025-05-09, 15:00
Solec Kujawski świętuje 700-lecie Wyjątkowa wystawa na początek obchodów [zdjęcia]

Solec Kujawski świętuje 700-lecie! Wyjątkowa wystawa na początek obchodów [zdjęcia]

2025-05-09, 08:49
Nożyczki narzędziem do zmiany ludzkich serc. Reportaż PR Gdańsk na Konkursie Grand PiK 2025

Nożyczki narzędziem do zmiany ludzkich serc. Reportaż PR Gdańsk na Konkursie Grand PiK 2025

2025-05-08, 20:45
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę