Powstanie Polska Platforma Innowacyjnej Neuromedycyny "InnoNeuroMed"

Przedstawiciele najważniejszych polskich placówek naukowych oraz firm farmaceutycznych podpisali we wtorek umowę dotyczącą utworzenia Polskiej Platformy Innowacyjnej Neuromedycyny "InnoNeuroMed". Dzięki niej mogą powstać nowe leki i metody diagnostyczne.

"InnoNeuroMed" to pierwsza w naszym kraju platforma technologiczna łączącą naukowców i przedsiębiorców z dziedziny neuromedycyny, neurobiologii i farmacji. Inicjatorami jej utworzenia są prof. Leszek Kaczmarek, kierownik Pracowni Neurobiologii Molekularnej z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, prof. Adam Szewczyk, dyrektor Instytutu oraz dr Maciej Wieczorek, prezes zarządu Celon Pharma S.A. Porozumienie zwiększa szanse na zyskanie środków unijnych.

"Choroby układu nerwowego są największym wyzwaniem stojącym przed współczesną medycyną i systemem opieki zdrowotnej" - mówił prof. Kaczmarek, koordynator naukowy. "Koszty terapeutyczne i społeczne chorób układu nerwowego w UE sięgają 800 mld euro rocznie, co oznacza, że przekraczają łączne wydatki na zwalczanie nowotworów, chorób układu krążenia i cukrzycy. Z tej sumy 500 mld to koszty związane z chorobami psychicznymi. Chodzi nie tylko o koszty leczenia, ale także domy opieki i koszty pośrednie - na przykład zwolnienia czy renty" - dodał.

"Wraz z postępującym starzeniem się społeczeństwa liczba chorych i związane z tym koszty będą jeszcze rosły" - mówił profesor. "Dlatego poszukiwanie i wdrażanie nowych metod diagnostyki i terapii schorzeń układu nerwowego jest zadaniem priorytetowym. Mamy szanse sprostania wyzwaniu dzięki odkryciom nauk biomedycznych".

Chodzi nie tylko o leki, ale i regenerację układu nerwowego dzięki komórkom macierzystym, nowe techniki obrazowania, telemedycynę i telemonitoring, zaawansowane badania genetyczne czy symulowanie działania leków w komputerze ("in silico").

"Ostatnich kilkanaście lat bardzo zmieniło nasze myślenie o układzie nerwowym i potencjalnych celach diagnostycznych i terapeutycznych" - zaznaczył prof. Kaczmarek "To już nie tylko neuroprzekaźniki i ich receptory, ale m.in. enzymy czy cząsteczki RNA, które mogą spełniać zarówno funkcje regulacyjne, jak i sygnalizacyjne" - wyjaśnił.

Przykładem może być badany przez prof. Kaczmarka enzym MMP-9, którego nadmiar wywołuje u myszy objawy przypominające autyzm. Jak wykazali amerykańscy naukowcy, wystarczy podać myszom blokujący MMP-9 antybiotyk - minocyklinę, aby objawy ustąpiły. Badania kliniczne wykazały, że minocyklina pomaga też ludziom z autyzmem. MMP-9 reguluje plastyczność synaptyczną - innymi słowy wpływa na sprawność kontaktów między komórkami nerwowymi.

Jak wskazał reprezentujący firmę Celon Pharma S.A. dr Maciej Wieczorek, opracowanie leków stosowanych w neuromedycynie jest wyjątkowo trudne ze względu na złożoność zachodzących procesów, barierę krew-mózg, która nie przepuszcza wielu potencjalnych leków czy brak dobrych zwierzęcych modeli chorób (mysz nie powie, jak się czuje). Wszystko to sprawia, że do obrotu trafia znacznie mniej leków działających na układ nerwowy niż kardiologicznych czy onkologicznych. Mimo potencjalnych zysków firmy jak dotąd niechętnie inwestowały w badania nad nimi.

"InnoNeuroMed to inicjatywa łącząca ludzi nauki i biznesu, którzy nie tylko są specjalistami w swoich dziedzinach, ale mają wizję rozwoju neuromedycyny" - mówił dr Wieczorek.

"Powstanie "InnoNeuroMed" daje nadzieję na to, że przed polską neuromedycyną otworzą się nowe horyzonty. Dzięki tej platformie będą się mogli spotykać naukowcy i przedstawiciele przemysłu. Bez spotkań naukowców nie ma rozwoju nauki, bez firm farmaceutycznych nie ma wdrożeń" - mówił prof. Kaczmarek.

Do grona członków założycieli platformy należą: Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Warszawie, Instytut Farmakologii PAN w Krakowie, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego PAN w Warszawie, Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Gdański Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Celon Pharma S.A., ADR Sp. z o.o., Genexo Sp. z o.o., OncoArendi Therapeutics Sp. z. o.o., Polpharma S.A., Selvita S.A. (PAP)