Bohaterowie, cz.22

2020-05-28
Hildegarda (Halina) Bigocka. Fot. ze zbiorów Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej

Hildegarda (Halina) Bigocka. Fot. ze zbiorów Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej

Hildegarda Bigocka, ps. Hilda, Maria, urodziła się 2 czerwca 1910 roku w Wilczynie w powiecie Wejherowskim. Po przeprowadzce rodziny do Gdańska uczęszczała do Gimnazjum Polskiej Macierzy Szkolnej. Tam wstąpiła do harcerstwa i zdała tzw. małą maturę. Należała do Związku Strzeleckiego, w którym pełniła funkcję instruktorki Oddziału Żeńskiego, a w 1932 roku ukończyła kurs instruktorski Przysposobienia Wojskowego Kobiet (PWK) i potem aktywnie uczestniczyła w działalności szkoleniowej tej organizacji.

Od początku wojny starała się wejść do konspiracji i w końcu Jej się to udało. W czerwcu 1941 roku przyjechała do Warszawy, gdzie została zaprzysiężona do ZWZ i rozpoczęła swoją służbę od kolportażu prasy.

W 1942 roku została kurierką Wydziału Łączności Zagranicznej Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej i jako „Hilda” obsługiwała trasę północną. Odbyła co najmniej kilka wyjazdów z Warszawy na Wybrzeże, których celem było przewożenie poczty. 7 kwietnia 1943 roku „Hilda” spotkała się w Gdyni z kurierem Komendy Głównej Zdzisławem Jeziorańskim ps. Zych, przybrane nazwisko „Jan Nowak”. W tamtejszym punkcie kontaktowym „Zych” pozostawił dokumenty powrotne, potrzebne na wyjazd do Szwecji, który miał odbyć się dwa miesiące później.

Podczas nieobecności „Zycha” w kraju nastąpiła „wsypa” komórki Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK, z którą ten kurier był powiązany. Trzeba było go uprzedzić i wymienić dokumenty – te wystawione na nazwisko Jan Kwiatkowski stały się bowiem niebezpieczne. Hildegarda Bigocka miała dostarczyć nowe dokumenty do Gdyni. Niechętnie zgodziła się na wyjazd, bo czuła się obserwowana. Przeczucie Jej nie myliło. Została zatrzymana i uwięziona w Pomiechówku, a następnie w Warszawie na Pawiaku. W czasie przesłuchań była torturowana, ale nikogo nie wydała. 5 października 1943 roku wysłano ją do obozu koncentracyjnego w Auschwitz, gdzie otrzymała nr obozowy 64367. Dwa miesiące później - 11 grudnia 1943 roku - ojciec „Hildy” odebrał od gestapo w Gdańsku zawiadomienie o śmierci córki. Miała 33 lata.

Hildegarda (Halina) Bigocka została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari oraz mianowana na stopień podporucznika. Odznaczono ją także Krzyżem Armii Krajowej i Medalem Wojska Polskiego. Jej imię nosi jedna z gdańskich drużyn harcerskich. W 2008 roku w Gdyni odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy poświęconej Honorowemu Obywatelowi tego miasta Janowi Nowakowi-Jeziorańskiemu. Odczytać można na niej także nazwiska dwóch kobiet – Marianny Pyttel i Hildegardy Bigockiej, dzięki którym wysłannik Polskiego Państwa Podziemnego mógł wykonać swoją misję i dotrzeć do rządu emigracyjnego w Londynie.

Opowieść o życiu i działalności Hildegardy Bigockiej powstała przy współpracy pani Anny Mikulskiej - dokumentalistki i autorki kwerend archiwalnych z Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej w Toruniu. Nadzór naukowy nad projektem „Bohaterowie” sprawuje dr Katarzyna Minczykowska-Targowska. Opowieść radiową o bohaterce tego odcinka przygotowała Adriana Andrzejewska-Kuras.
Polskie Radio PiK - 30 maja 2020 - Bohaterowie, cz.22

Zobacz także

Bohaterowie, cz.52

Bohaterowie, cz.52

Bohaterowie, cz.51

Bohaterowie, cz.51

Bohaterowie, cz.50

Bohaterowie, cz.50

Bohaterowie, cz.49

Bohaterowie, cz.49

Bohaterowie, cz. 48

Bohaterowie, cz. 48

Bohaterowie, cz.47

Bohaterowie, cz.47

Bohaterowie, cz.46

Bohaterowie, cz.46

Bohaterowie, cz.45

Bohaterowie, cz.45

Bohaterowie, cz.44

Bohaterowie, cz.44

Bohaterowie, cz.43

Bohaterowie, cz.43

Walczyli kiedy wielu straciło nadzieję. Na pierwszej linii ognia i w podziemiu. Przelewali krew. Ryzykowali. Ginęli. Wojna na zawsze zmieniła ich życie.

Przez cały rok razem z Fundację Generał Elżbiety Zawackiej w Toruniu prezentować będziemy Słuchaczom bohaterów walki o wolność w czasie II Wojny Światowej. Żołnierzy frontowych, konspiratorów, cichociemnych. Postaci związane z Pomorzem, ale działające w wielu miejscach okupowanej Europy. Dla wielu z nich wojna nie skończyła się w 1945 roku. Nowa władza niszczyła bohaterów.

Tajne operacje, ryzykowne szarże, tragiczne konflikty i decyzje. To wszystko w audycjach i reportażach na antenie Polskiego Radia PiK.

Zadanie „Bohaterowie” realizowane jest przez Fundację Generał Elżbiety Zawackiej oraz Polskie Radio PiK i finansowane w ramach umowy 796/P-DUN/2019 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę”.
Pomysł i nadzór naukowy nad przedsięwzięciem:
  • dr Katarzyna Minczykowska.
dr Katarzyna Minczykowska, fot. Jacek Smarz

dr Katarzyna Minczykowska, fot. Jacek Smarz

Autorzy kwerend archiwalnych i tekstów biograficznych:
  • Maria Ciesielska,
  • dr Ewa Gawrońska
  • Natalia Łata,
  • Agnieszka Łuczywek-Warszewska,
  • Anna Mikulska,
  • dr Katarzyna Minczykowska,
  • Barbara Rojek,
  • Anna Rojewska,
  • Elżbieta Skerska.

„Bohaterowie” - do wysłuchania kolejnych odcinków zapraszają: Żaneta Walentyn, Adriana Andrzejewska-Kuras i Michał Słobodzian.
Żaneta Walentyn

Żaneta Walentyn

Michał Słobodzian

Michał Słobodzian

Adriana Andrzejewska-Kuras

Adriana Andrzejewska-Kuras

Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę