Marcin Romanowski

Gościem „Rozmowy Dnia” był wiceminister sprawiedliwości Marcin Romanowski, a rozmawialiśmy o kwestiach dyskutowanych w czasie konferencji poświęconej wolności religijnej, która w tych dniach odbywa się w Toruniu.

Marcin Romanowski: Myślę, że w ostatnich miesiącach, latach mamy do czynienia z bardzo poważnymi naruszeniami wolności sumienia i wyznania. Ostatni rok pokazał, jak te pokłady mikroagresji wydobyły się na zewnątrz i przejawiały w bardzo poważnych i brutalnych naruszeniach wolności religijnej o charakterze wręcz przestępczym. Mówię tutaj o atakach na na osoby duchowne czy też w ogóle na osobę z powodów religijnych, ze względu na na wyznawaną wiarę, chrześcijaństwo, także o agresji na miejsca kultu religijnego czy o złośliwym przeszkadzaniu w ceremoniach religijnych. Ostatni rok pokazał, że mamy bardzo poważny problem i nie możemy od niego uciekać. Musimy zastanawiać się nad przyczynami i nad sposobami przeciwdziałania - pomagania osobom, które są pokrzywdzone właśnie przez tego typu działania.

- Badania takich instytucji jak Laboratorium Wolności Religijnej, która organizuje konferencję w Toruniu pokazują, że to nie jest przeszłość. Nie jest to też zjawisko, które pojawiło się nagle w zeszłym roku. Ono narasta i widzimy je też w innych krajach, dlatego tak ważne jest obserwowanie sytuacji w innych krajach Europy Zachodniej o podobnej kulturze i przeszłości jak Polska. Widzimy, że są to problemy, które istnieją od dawna - narastają oczywiście, zmieniają się, ale ciągle jest to realny problem. Dlatego właśnie potrzebna jest refleksja - przede wszystkim tutaj w Polsce - na przykład nad propozycjami zmiany prawa, aby skuteczniej chroniło osoby, które są prześladowane na tle religijnym. Ale konieczna jest też refleksja nad praktyką - widzimy absurdalne rozstrzygnięcia prokuratury i sądu, w szczególności w zakresie ochrony wolności religijnej. Przykładowo nagle okazuje się, że Giewont nie jest miejscem publicznym, albo - żeby doszło do obrazy przedmiotu kultu religijnego - to miałby to być szczególnie czczony obraz - podaję tylko kilka drobnych przykładów absurdalnych rozstrzygnięć organów wymiaru sprawiedliwości. Potrzebny jest szeroki udział ekspertów, żeby instytucje publiczne miały świadomość, z jakim zjawiskiem mamy do czynienia - po to, żeby mu skutecznie przeciwdziałać. Jest wiele osób, które doznają prześladowań. Badania, które prowadziliśmy w instytucie wymiaru sprawiedliwości pokazały, że trzy czwarte Polaków miało do czynienia z mikroagresją na tle religijnym (…).

- Osobiście też uważam, że ten element w przepisie Kodeksu Karnego mówiący o uczuciach to jest obiektywna rzeczywistość - wprowadza dyskusję w doktrynie prawa karnego, czy jest to przestępstwo skutkowe, materialne czy formalne. Jest to niewątpliwie problem i dlatego właśnie zgadzam się, że większa obiektywizacja przesłanek tego typu czynu zabronionego na pewno by pomogła (...).