Zbigniew Girzyński
2021-03-01
Gościem Rozmowy Dnia był historyk i poseł, prof. Zbigniew Girzyński, a rozmawialiśmy o Narodowym Dniu Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” oraz o recepcji tej pamięci w polskim społeczeństwie.
Michał Jędryka: Dziś obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ustanowiony uchwałą sejmu z 2011 roku, a ustanowiony w tym właśnie dniu, bo jest to rocznica rozstrzelania jednego z żołnierzy drugiego podziemia, jak je nazywamy, Łukasza Cieplińskiego, który zresztą służył przed wojną w 62. Pułku Piechoty w Bydgoszczy. Mówi się, że historia jest nauczycielką życia. To czego powinniśmy się nauczyć, panie profesorze, od tych żołnierzy podziemia walczącego przeciw władzy narzuconej przez armię radziecką?
Zbigniew Girzyński: Myślę, że przede wszystkim ona nas uczy, że po latach każdego sprawiedliwie oceni. To, co jest kluczem całego pojęcia „Żołnierze Wyklęci" jest to, że ludzie, którzy w czasie II Wojny Światowej, bo wszyscy nieomal żołnierze, tak zwani Wyklęci byli członkami Armii Krajowej, czy innych organizacji walczących w czasie II Wojny Światowej przeciwko okupacji, głównie niemieckiej, ale na wschodnich terenach, także sowieckiej, wszyscy oni potem, w pewien sposób zostali przymuszeni do tego, aby przez jakiś czas, nieraz do końca swojego tragicznego życia, pozostać w podziemiu, także, gdy przyszły władze komunistyczne.
Ich wyklęto nie tylko spośród żołnierzy, ale wyklęto ich w ogóle spośród uczciwych, patriotycznie nastawionych Polaków. To zrobiła komunistyczna propaganda, i mimo prowadzeniu przez lata właśnie tej propagandy, to teraz, w dzisiejszych czasach, dzięki temu świętu, ale także, przede wszystkim, dzięki ogromnej pamięci milionów Polaków, przywrócono im należytą pamięć, a polskie państwo, po latach także potrafi się upominać o ich mogiły, groby, starając się często zbezczeszczone przed laty ciała odnaleźć, i z należytym wojskowym honorem pochować (...).
Ich wyklęto nie tylko spośród żołnierzy, ale wyklęto ich w ogóle spośród uczciwych, patriotycznie nastawionych Polaków. To zrobiła komunistyczna propaganda, i mimo prowadzeniu przez lata właśnie tej propagandy, to teraz, w dzisiejszych czasach, dzięki temu świętu, ale także, przede wszystkim, dzięki ogromnej pamięci milionów Polaków, przywrócono im należytą pamięć, a polskie państwo, po latach także potrafi się upominać o ich mogiły, groby, starając się często zbezczeszczone przed laty ciała odnaleźć, i z należytym wojskowym honorem pochować (...).
