Historia wsi i budownictwa pod jednym dachem. Wspominamy „poniatówki”

2019-05-23, 07:00  Andrzej Krystek
Poniatówka w Świątkowie./fot. Sławomir Nowak/archiwum

Poniatówka w Świątkowie./fot. Sławomir Nowak/archiwum

Zostało ich w Polsce tylko 3 tysiące. Małe wiejskie osiedla, drewniane domy z zagrodami stały się przedmiotem wystawy w Zespole Szkół Agro - ekonomicznych w podbydgoskim Karolewie. Powstał także szlak turystyczny poświęcony temu budownictwu.

Dziennikarska ciekawość zawiodła naszego reportera do autobusu, do starego jelcza, który - z miłośnikami poniatówek na pokładzie - wyruszył w podróż po regionie w poszukiwaniu śladów tego budownictwa.

- Jedziemy „ogórkiem” odkrywać historię, oglądać „poniatówki”, czyli nasze lokalne dziedzictwo - mówi Andrzej Jurak z Fundacji Poniatówka Polska. - Są to osady, zagrody które powstały przed wojną, w latach 35-37, na terenie dawnych województw pomorskiego i poznańskiego.

Jedziemy zobaczyć, co z tych zagród pozostało, a zostało całkiem sporo, jeżeli nie w całości, to chociaż budynki mieszkalne. Zdarza się, że napotykamy jeszcze perełki: drewniane obory, także stodoły. Jeżeli chodzi o województwo kujawsko - pomorskie, namierzyliśmy około 20 „poniatówek”, m.in. w gminie Dobrcz, Szubin. Na mapie internetowej jest na dzisiaj ponad 100 takich obiektów, więc nie jest jeszcze tak źle, ale to jest być może ostatnia chwila, żeby przypomnieć sobie, że mamy takie dziedzictwo, że mamy takie obiekty, żeby ocalić je dla następnych pokoleń.

Warto wiedzieć:

„Poniatówki” budowano w dawnych województwach pomorskim i poznańskim, w okresie międzywojennym, czyli w czasach II Rzeczpospolitej. Chodzi o charakterystyczne drewniane budynki wraz z obejściem. A „Poniatówkami” nazwano je od nazwiska ówczesnego ministra rolnictwa, Juliusza Poniatowskiego, który realizował program reformy rolnej i osadnictwa na Pomorzu i w Wielkopolsce. Wiejskie osiedla powstawały na terenach rozparcelowanych majątków poniemieckich. Zajmowali je głównie osadnicy z Małopolski i z Karpat.

Wystawa o „poniatówkach” czynna będzie jeszcze w Karolewie przez tydzień, później pojedzie w w inne części regionu.

„Poniatówki” budowano je w dawnych województwach pomorskim i poznańskim, w okresie międzywojennym, czyli w czasach II Rzeczpospolitej

Region

Cztery samochody zderzyły się na A1 w Bąkowie. Dwie osoby zostały ranne

Cztery samochody zderzyły się na A1 w Bąkowie. Dwie osoby zostały ranne

2024-03-25, 14:38
Po jednej stronie działkowcy, po drugiej przemysłowcy. Czy tzw. ROD-osy są zagrożone

Po jednej stronie działkowcy, po drugiej przemysłowcy. Czy tzw. ROD-osy są zagrożone?

2024-03-25, 14:11
Debata wyborcza z kandydatami na prezydenta Bydgoszczy w Polskim Radiu PiK [zobacz i posłuchaj]

Debata wyborcza z kandydatami na prezydenta Bydgoszczy w Polskim Radiu PiK [zobacz i posłuchaj!]

2024-03-25, 13:00
Czy ten zespół będzie mówić jednym głosem Rolnicy na posiedzeniu u wojewody [zdjęcia]

Czy ten zespół będzie mówić jednym głosem? Rolnicy na posiedzeniu u wojewody [zdjęcia]

2024-03-25, 12:45
Jedna narkotykowa skrytka na bydgoskim Szwederowie, druga na Wyżynach

Jedna narkotykowa skrytka na bydgoskim Szwederowie, druga na Wyżynach

2024-03-25, 11:50
Artur Laska, Bernard Mendlik i Jarosław Burczyk kandydują na rektora UKW Bydgoszcz

Artur Laska, Bernard Mendlik i Jarosław Burczyk kandydują na rektora UKW Bydgoszcz

2024-03-25, 11:01
Skrzynka z obornikiem przed biurem europosła KO. Rolnicy: To pierwsze ostrzeżenie

Skrzynka z obornikiem przed biurem europosła KO. Rolnicy: To pierwsze ostrzeżenie

2024-03-25, 10:03
Białorusini obchodzą Dzień Wolności. Świętują, ale nie mogą pokazać twarzy [wideo, zdjęcia]

Białorusini obchodzą Dzień Wolności. Świętują, ale nie mogą pokazać twarzy [wideo, zdjęcia]

2024-03-25, 09:38
Strażacy z OSP Przeczno mają nowy wóz. Marzyliśmy o takim, nasz stary ma prawie 50 lat

Strażacy z OSP Przeczno mają nowy wóz. „Marzyliśmy o takim, nasz stary ma prawie 50 lat”

2024-03-25, 06:50
Trzecia Droga o rozwoju transportu publicznego w Bydgoszczy i w całym województwie

Trzecia Droga o rozwoju transportu publicznego w Bydgoszczy i w całym województwie

2024-03-24, 18:14
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę