Podróże filozoficzne
W roli przewodnika dr hab. filozofii Janusz Sytnik-Czetwertyński, który w wielce atrakcyjny sposób oprowadza nas po świecie filozofii i filozofów od czasów starożytnych. Dowiemy się zatem kto powiedział, ze wszystko płynie, jakie znane słowa wygłosił Tales, czym charakteryzowała się filozofia Pitagorasa, dlaczego tak mało wiemy o Parmenidesie, czym wsławił się Heraklit, kogo nie lubił Demokryt i co przepowiedział Anaksagoras. Wysłuchała i zanotowała Ewa Kurzawa.
Roger Bacon jest faktycznym prekursorem współczesnego empiryzmu. Domagał się on aby dowody miały charakter eksperymentu. Co to oznacza? Roger Bacon żył w XIII w. i jego empiryzm miał zupełnie inny charakter niż ten późniejszy. Tym razem Janusz Sytnik Czetwertyński wyprowadza nas już z mroków średniowiecza.
Przełom wieku XII i XIII to złoty, szczytowy okres scholastyki. Działali wówczas Bernard z Clairvaux, św. Tomasz z Akwinu i Bonawentura. Zaczynamy od postaci Bernarda z Clairvaux, który jest znany z jednej z najpiękniejszych modlitw chrześcijańskich "Memorare". W czym tkwi istota filozofii tego średniowiecznego mistyka tłumaczy z właściwą sobie swadą Janusz Sytnik-Czetwertyński.
Szkoła w Chartres powstała, jak to zwykle bywało w średniowieczu, przy miejscowej katedrze, w tym przypadku - Katedrze Najświętszej Marii Panny. Działalność szkoły wywarła przemożny wpływ na rozwój współczesnej nauki. Powstał tu bowiem dogmat wiary mówiący, że, co prawda Bóg stworzył świat ale się niem nie interesuje. Podał jedynie rządzące nim prawa, tzw. prawdy wieczne.
Jakie to są prawdy? Jakie wcześniej obowiązywały dogmaty? Opowiada zawsze barwnie filozof poszukujący - Janusz Sytnik Czetwertyński, który tym razem okrasza swój mini-wykład, żartem na temat "New Age"...
Piotr Abelard żył w latach 1079 do 1142. Jest filozofem średniowiecznym znanym z rozwiązania sporu o uniwersalizm. Na czym ten spór polega i jak poradził z nim sobie Abelard? O tym - Janusz Sytnik Czetwertyński, który jak zwykle ubarwia swój wykład filozoficzny, tym razem, historią wielkiej miłości Abelarda i Heloizy.
Filozofia Dalekiego Wschodu skupiała się na uzgadnianiu filozofii z miejscowymi wierzeniami i poglądami. Powstawała ona równolegle z konstytuowaniem się filozofii islamskiej. Jakie są tego efekty i co z tego wynika jak zawsze w interesujących rozważaniach Janusza Sytnika Czetwertyńskiego.
Ten filozof znany jest przede wszystkim ze swojego dowodu na istnienie Boga. Dowód św. Anzelma zaprząta umysły filozofów do dziś. Jak brzmi ów dowód, jak go odczytać i zrozumieć, jaki jest jego charakter a także w czym tkwi geniusz św. Anzelma jak zawsze kwieciście i obrazowo opowiada Janusz Sytnik Czetwertyński.
Czy Bóg po stworzeniu świata nadal w niego ingeruje? Eriugena twierdził, ze Bóg nie jest konkretnym podmiotem lecz tym, co się staje, procesem stwarzania się świata i jego dalsze dzieje. To rodzaj manifestacji Bożej Istoty. Innymi słowy Bóg stwarza nie tyle świat, co samego siebie. Bóg i świat to jedno. Co to oznacza wyjaśnia w sposób barwny i interesujący filozof Janusz Sytnik Czetwertyński.
Bez filozofii św. Augustyna nie byłoby ani filozofii chrześcijańskiej ani rewolucji oświeceniowej. Zwycięzcy Cesarstwa Rzymskiego, (świadkiem czego był św. Augustyn) przejęli poglądy filozoficzne autora "Państwa Bożego" i ponieśli je w nurt nowego świata. Wkrótce stały się one kanonem filozofii i fundamentem przyszłej nauki. O początkach działalności świętego interesująco i barwnie opowiada filozof dociekliwy - Janusz Sytnik Czetwertyński.
Epikur był ostatnim wielkim, prawdziwie twórczym filozofem starożytnej Grecji. Okres rzymski nie jest już tak spektakularny jak grecki, jest wręcz schyłkowy. Cechuje go wtórność i wielość uczonych rzucających gładkie, ładnie brzmiące bon moty. Epoka ojców kościoła jest ciekawsza, jednakże, gdy filozofia osiągnęła właściwą sobie pozycję za sprawą geniuszu św. Augustyna, zgasła na skutek militarnej klęski Rzymu, splądrowania instytucji naukowych, w tym Biblioteki. Co było dalej? Ciąg dalszy fascynującej historii w ujęciu filozofa Janusza Sytnika Czetwertyńskiego.
W filozofii starożytnej Bóg i człowiek stanowili przeciwieństwa: Bóg to doskonałość, człowiek - niedoskonałość. Filon z Aleksandrii, filozof współczesny Chrystusowi, połączył to, czego wcześniej nie dało się połączyć, co było przeciwne, stanowiło sprzeczność: Chrystus był zarówno Bogiem jak i człowiekiem. Janusz Sytnik-Czetwertyński barwnie i interesująco o synkretyzmie, Filonie z Aleksandrii, Chrystusie i filozofii.
