Anne Applebaum: Stalin zagłodził 4 miliony ludzi. Zaplanował to i zorganizował [ROZMOWA]

2018-04-04, 11:02  Ewa Dąbska/Redakcja
- Jak zabierzesz ludziom jedzenie i zablokujesz drogi, to skazujesz ich na śmierć. Tak zrobił Stalin - mówi Anne Applebaum/fot. Tomasz Kaźmierski

- Jak zabierzesz ludziom jedzenie i zablokujesz drogi, to skazujesz ich na śmierć. Tak zrobił Stalin - mówi Anne Applebaum/fot. Tomasz Kaźmierski

- Ludziom powymierały całe rodziny, a potem jeszcze zakazano im o tym mówić – o historii wielkiego głodu na Ukrainie, opisanej w książce „Czerwony głód”, opowiadała Anne Applebaum w audycji Ewy Dąbskiej „PiK-owa Kawiarenka”.

Anne Applebaum - dziennikarka i pisarka, laureatka Nagrody Pulitzera, promowała w Bydgoszczy swoją najnowszą książkę pt. „Czerwony głód". To wstrząsająca historia wielkiego głodu na Ukrainie w latach 1931-1934, w wyniku którego zmarły prawie 4 miliony ludzi.

Ewa Dąbska: To kolejna książka, nad którą pracowała Pani przez wiele lat. Wielką zagładę na Ukrainie porównuje Pani do Holocaustu. Pojawia się słowo „hołodomor”. Co to znaczy?
Anne Applebaum: To nie jest moje słowo, to słowo ukraińskie: „hołod” w języku ukraińskim znaczy „głód”, „mor” pochodzi od „zamordować”, więc znaczenie tego słowa to „mordowanie przez głód”. Chodzi o przekazanie, że ten głód nie był przypadkowy - spowodowany przez pogodę czy przez jakieś ludzkie błędy. To był głód zaplanowany przez Stalina, a jego celem było zamordowanie Ukraińców.

4 miliony ludzi zagłodzonych przez Stalina w sposób zaplanowany?
- To wszystko zostało dokładnie zorganizowane. Na początku powodem głodu był chaos, kolektywizacja, brak żywności. W pewnym momencie jednak grupy aktywistów szły od miasta do miasta, od domu do domu i zaczęły zabierać ludziom jedzenie, wszystkie ich zapasy. Brali wszystko – ziemniaki, warzywa, zabierali nawet krowy i inne zwierzęta. Kolejnym etapem było zablokowanie dróg. Jak zabierzesz ludziom jedzenie i zablokujesz drogi, odbierając im możliwość wyjazdów poza miejsce zamieszkania, to skazujesz ich na śmierć.

Dlaczego? Bo się buntowali?
- Stalin miał zawsze obsesję na punkcie Ukrainy. Bał się buntu, także sojuszu Ukraińców z Polakami. Zdecydował się więc skończyć z tym problemem (...).

Zachowały się jakieś wspomnienia ludzi z czasów wielkiego głodu?
- Jest wiele zachowanych listów. Wielu ludzi pisało wspomnienia bezpośrednio w czasie głodu, które ukrywali, a które przetrwały do dziś.

Jak chowano tych ludzi? Były zbiorowe cmentarze, przecież to aż 4 miliony zagłodzonych?
- Były zbiorowe cmentarze, które nie były jednak jakoś specjalnie oznakowane. Dopiero teraz, w ostatnich 10-15 latach, są odnajdywane i honorowane. Pojawiają się nowe pomniki, oznakowanie.
To jest dobre pytanie, bo ludzie, którym udało się przetrwać wielki głód, przeżyli podwójną traumę – po pierwsze masową śmierć - wielu straciło całe rodziny, a po drugie traumę związaną z tym, że nie wolno im było o tym mówić.

„PiK-owa Kawiarenka” - audycja Ewy Dąbskiej w każdy wtorek o godz. 21.06

Posłuchaj całej rozmowy Ewy Dąbskiej z Anne Applebaum

Bydgoszcz

Kultura

30 monitorów na 30. urodziny. Bydgoski klub stawia na multimedialne świętowanie

30 monitorów na 30. urodziny. Bydgoski klub stawia na multimedialne świętowanie

2024-03-01, 17:35
Poezja była dla niego świętością. Kazimierz Hoffman bohaterem programu w KPCK

Poezja była dla niego świętością. Kazimierz Hoffman bohaterem programu w KPCK

2024-03-01, 15:58
Czy to jest miłość, czy to polowanie Kuguar. Musical na toruńskiej scenie [wideo, zdjęcia]

Czy to jest miłość, czy to… polowanie? „Kuguar. Musical” na toruńskiej scenie [wideo, zdjęcia]

2024-02-29, 15:38
Miecz z Włocławka został pacjentem. Zabytek trafił pod tomograf komputerowy

Miecz z Włocławka został pacjentem. Zabytek trafił pod tomograf komputerowy

2024-02-29, 09:15
Festiwal Szklarnia: pokazy filmów, warsztaty i dyskusje. Toruński WOAK zaprasza

Festiwal Szklarnia: pokazy filmów, warsztaty i dyskusje. Toruński WOAK zaprasza

2024-02-29, 07:51
Naszyjniki, bransolety, ozdobne szpile. Skarby z powiatu chełmińskiego trafią do Biskupina [zdjęcia]

Naszyjniki, bransolety, ozdobne szpile. Skarby z powiatu chełmińskiego trafią do Biskupina [zdjęcia]

2024-02-28, 18:57
Drugiej takiej kolekcji gobelinów nie ma w Polsce. Filharmonia chwali się nią w albumie [zdjęcia]

Drugiej takiej kolekcji gobelinów nie ma w Polsce. Filharmonia chwali się nią w albumie [zdjęcia]

2024-02-28, 13:00
Lotne grafiki Edwarda Salińskiego. Pół wieku fascynacji surrealizmem [wystawa]

„Lotne” grafiki Edwarda Salińskiego. Pół wieku fascynacji surrealizmem [wystawa]

2024-02-28, 10:08
Muzycy legendarnego Breakoutu na 80. urodziny Tadeusza Nalepy. Dwa koncerty w regionie

Muzycy legendarnego Breakoutu na 80. urodziny Tadeusza Nalepy. Dwa koncerty w regionie

2024-02-26, 11:40
Już jest nowy dokument Marcina Kundery. W rolach głównych Wowa i Roma z Ukrainy [wideo]

Już jest nowy dokument Marcina Kundery. W rolach głównych Wowa i Roma z Ukrainy [wideo]

2024-02-25, 21:20
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę