Bohaterowie, cz.26

2020-06-26
Aleksander Stromenger. Fot. ze zbiorów Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej

Aleksander Stromenger. Fot. ze zbiorów Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej

Franciszka Stromenger. Fot. ze zbiorów Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej

Franciszka Stromenger. Fot. ze zbiorów Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej

Aleksander Stromenger urodził się w Toruniu 18 grudnia 1900 roku. Pochodził z patriotycznej rodziny. Po wybuchu wojny trafił na Podhale, gdzie pracował w spółdzielni rolniczo-mleczarskiej. Tam podjął na dużą skalę sabotaż gospodarczy. Składał fałszywe raporty z ilości nabiału, a wygospodarowane w ten sposób nadwyżki produktów przekazywał miejscowym Polakom - w tym oddziałowi partyzanckiemu na Turbaczu. W 1942 roku zbiegł do Krakowa, skąd przedostał się do Warszawy. W kwietniu został zaprzysiężony do Armii Krajowej. Działał w Wydziale Zrzutów, w referacie Ewakuacji Materiałowej. Zorganizował wiele ewakuacji sprzętu i osobiście brał udział w trudnych i ryzykownych wyprawach po zrzuconą broń, amunicję, pieniądze, aparaty nadawczo-odbiorcze, narzędzia chirurgiczne. Podczas podróży służbowych zawsze posługiwał się fałszywymi niemieckimi dokumentami. Latem 1943 roku odbył do Częstochowy podróż po zapalniki do min kolejowych i dwieście kilogramów materiału wybuchowego. Za jedną z akcji został odznaczony Krzyżem Walecznych.

Aleksander Stromenger brał udział w powstaniu warszawskim. Wraz z oddziałem przygotowywał miejsca dla zrzutów. 3 października 1944 roku podporucznik Aleksander Stromenger został odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy „za całokształt służby i wielokrotne wykazywanie bohaterstwa w ewakuacjach zrzutów AK”. Po kapitulacji powstania warszawskiego i złożeniu broni, Aleksander Stromenger wyszedł z Warszawy wraz z wojskiem. Trafił do jednego z oflagów, który został wyzwolony 12 lutego 1945 roku przez patrol Wojska Polskiego.

26 października 1950 roku został w Gdańsku aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego pod zarzutem wrogiej działalności. W areszcie prewencyjnym w więzieniu śledczym w Bydgoszczy przebywał do 22 stycznie 1951 roku.

W 1970 roku Instytut Wydawniczy „PAX” wydał wspomnienia Aleksandra Stromengera zatytułowane „Człowiek z zakalcem”. Tytuł książki, jak tłumaczył autor, nawiązuje do zakalca, jaki musiał w sobie dźwigać przeobrażając się dla dobra służby konspiracyjnej w gestapowca.

Podporucznik Aleksander Stromenger zmarł 12 grudnia 1990 r. w Bydgoszczy. Spoczywa na cmentarzu Nowofarnym w Bydgoszczy.

Opowieść o życiu i działalności Aleksandra Stromengera powstała na bazie materiałów przygotowanych przez panią Elżbietę Skerską - dokumentalistkę i autorkę kwerend archiwalnych z Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej w Toruniu. Nadzór naukowy nad projektem „Bohaterowie” sprawuje dr Katarzyna Minczykowska-Targowska. Opowieść radiową o bohaterce tego odcinka przygotowała Adriana Andrzejewska-Kuras.
Polskie Radio PiK - 27 czerwca 2020 - Bohaterowie, cz.26

Zobacz także

Bohaterowie, cz.52

Bohaterowie, cz.52

Bohaterowie, cz.51

Bohaterowie, cz.51

Bohaterowie, cz.50

Bohaterowie, cz.50

Bohaterowie, cz.49

Bohaterowie, cz.49

Bohaterowie, cz. 48

Bohaterowie, cz. 48

Bohaterowie, cz.47

Bohaterowie, cz.47

Bohaterowie, cz.46

Bohaterowie, cz.46

Bohaterowie, cz.45

Bohaterowie, cz.45

Bohaterowie, cz.44

Bohaterowie, cz.44

Bohaterowie, cz.43

Bohaterowie, cz.43

Walczyli kiedy wielu straciło nadzieję. Na pierwszej linii ognia i w podziemiu. Przelewali krew. Ryzykowali. Ginęli. Wojna na zawsze zmieniła ich życie.

Przez cały rok razem z Fundację Generał Elżbiety Zawackiej w Toruniu prezentować będziemy Słuchaczom bohaterów walki o wolność w czasie II Wojny Światowej. Żołnierzy frontowych, konspiratorów, cichociemnych. Postaci związane z Pomorzem, ale działające w wielu miejscach okupowanej Europy. Dla wielu z nich wojna nie skończyła się w 1945 roku. Nowa władza niszczyła bohaterów.

Tajne operacje, ryzykowne szarże, tragiczne konflikty i decyzje. To wszystko w audycjach i reportażach na antenie Polskiego Radia PiK.

Zadanie „Bohaterowie” realizowane jest przez Fundację Generał Elżbiety Zawackiej oraz Polskie Radio PiK i finansowane w ramach umowy 796/P-DUN/2019 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę”.
Pomysł i nadzór naukowy nad przedsięwzięciem:
  • dr Katarzyna Minczykowska.
dr Katarzyna Minczykowska, fot. Jacek Smarz

dr Katarzyna Minczykowska, fot. Jacek Smarz

Autorzy kwerend archiwalnych i tekstów biograficznych:
  • Maria Ciesielska,
  • dr Ewa Gawrońska
  • Natalia Łata,
  • Agnieszka Łuczywek-Warszewska,
  • Anna Mikulska,
  • dr Katarzyna Minczykowska,
  • Barbara Rojek,
  • Anna Rojewska,
  • Elżbieta Skerska.

„Bohaterowie” - do wysłuchania kolejnych odcinków zapraszają: Żaneta Walentyn, Adriana Andrzejewska-Kuras i Michał Słobodzian.
Żaneta Walentyn

Żaneta Walentyn

Michał Słobodzian

Michał Słobodzian

Adriana Andrzejewska-Kuras

Adriana Andrzejewska-Kuras

Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę