Ponad połowa Polaków po 15 roku życia nie pracuje! Dlaczego?
2019-02-22
dr Maciej Ryczkowski Fot. Adriana Andrzejewska
Cieszymy się ze spadającego w naszym regionie bezrobocia. Dlatego zaskakujące mogą być informacje Urzędu Statystycznego o tym, że istnieje u nas niedobre zjawisko bierności zawodowej i małej aktywności zawodowej Polaków. Co to oznacza? Jak temu przeciwdziałać? Czym jest aktywizacja zawodowa? Rynek pracy analizował podczas Rozmowy Dnia dr Maciej Ryczkowski z Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy.
Dane o bezrobociu są w regionie całkiem dobre. W Bydgoszczy poziom bezrobocia sięga około 3 procent, w Toruniu 5 procent, a w skali województwa jest to niecałe 9 procent. Tymczasem wcale nie jest tak dobrze, szczególnie, gdy analizujemy wskaźniki, o których zbyt często się nie mówi, chodzi m.in. o bierność zawodową czy niską aktywność zawodową. Jaki jest prawdziwy obraz bezrobocia w regionie?
Jeżeli popatrzymy na dane ogólne dla całego województwa kujawsko-pomorskiego, to rzeczywiście one napawają optymizmem. Mamy bardzo niską stopę bezrobocia zwłaszcza w Bydgoszczy i w Toruniu. Niestety, w przypadku wielu powiatów ta stopa bezrobocia rejestrowanego jest zdecydowanie wyższa, chodzi w szczególności o powiat włocławski, lipnowski i radziejowski, gdzie pod koniec grudnia 2018 roku stopa bezrobocia rejestrowanego osiągała wartość niemalże 17 procent.
Porównujemy się z innymi regionami, czy też nawet z innymi krajami. Chwalimy się, że gdzieś na południu Europy, czy nawet w niektórych państwach zachodniej Europy, bezrobocie jest jest o wiele wyższe...
Rzeczywiście, w pogrążonej w kryzysie Grecji stopa bezrobocia wynosi ponad 20 procent, Słowacja ma 8 procentowy wskaźnik. Te porównania napawają optymizmem, jednak zawsze jest pewne „ale”…
Tym „ale „ jest współczynnik aktywności zawodowej", który ciągle jest średnio niższy, niż w Unii Europejskiej. Czym to zjawisko można tłumaczyć?
Tym, że Polacy nie są aktywni zawodowo. Wyjaśnijmy czym jest aktywność zawodowa. Aktywne zawodowo są te osoby które pracują albo są bezrobotny, czyli nie mają pracy, ale chcą pracę znaleźć aktywnie jej poszukując. Niestety, w Polsce mamy sporą grupę osób biernych zawodowo. Nie mają pracy i tej pracy nie szukają, zatem nie mogą być definiowani jako osoby bezrobotne. Przyczyn bierności może być kilka. Zanim je przedstawię, zajmę się pewną zasadnicza kwestią. Bardzo skupiamy na wskaźniku stopy bezrobocia. Cieszymy się, że jest on w Polsce bardzo niski. Nie bierzemy pod uwagę pewnego istotnego zjawiska. Ktoś, kto bardzo długo szukał pracy i jej wreszcie nie znalazł, zrezygnował z jej dalszego szukania albo wyjechał za granicę, znika z grupy bezrobotnych, powiększając grono osób biernych zawodowo. Czyli teoretycznie stopa bezrobocia spada, ale przyczyna spadku jest niezadowalająca wręcz negatywna…
Urząd Statystyczny podał pewne niepokojące wyliczenia. Aż 56 procent Polaków powyżej 15 roku życia nie pracuję…
Polska jest krajem specyficznego kontrastu. O ile wśród państw Unii Europejskiej szczycimy się tym, że jesteśmy w czołówce pod względem niskiej stopy bezrobocia, to niestety, współczynnik aktywności zawodowej, czyli liczby osób pracujących i bezrobotnych w stosunku do całej populacji, plasuje nas bliżej końcówki rankingu, niż środka. Przyczyn tego zjawiska można wymienić kilka. Są to choroby, niepełnosprawność, przejście na emeryturę, ale także obowiązki rodzinne związane z prowadzeniem domu. Jest także pewna grupa osób, można powiedzieć, zmartwienie dla dla polityki państwa. Chodzi o osoby, które stwierdziły, że nie znajdą pracy, że wyczerpały wszystkie możliwości poszukiwania źródła zarobku, i w związku z tym rezygnują z wszelkiej aktywności na tym polu, przechodząc do grona osób biernych zawodowo. Nie powiększają stopy bezrobocia, ponieważ po prostu pracy nie szukają.
Czy w naszym kraju jest praca?
Niska stopa bezrobocia, którą notujemy w Polsce, także w naszym województwie, wskazuje, że praca jest. Sytuacja jest zdecydowanie lepsza, niż jeszcze kilka lat temu. Osoby, które chcą znaleźć zatrudnienie, w przeważającej większości jakąś pracę znajdą. Natomiast niski współczynnik aktywności zawodowej wskazuje, że spora część Polaków, po prostu nie jest zainteresowana poszukiwaniem pracy...
